Öncelikle hasta şunu kabul etmelidir diğer bağımlılıklardan farklı olarak yeme bozukluklarında kendini yemekten uzak tutma gibi bir tercihte bulunamamaktadır. Bu sebeple kişi yemeklerle kurduğu duygusal bağlantıdan kurtularak yemeği sadece fizyolojik bir ihtiyaç olarak kullanmayı öğrenmelidir.
Yeme bozukluğunun sağlıksız paternini durdurmak, yemeği sağlıklı ve beslenmek amacı ile kullanmak ile başlamaktadır. Sağlıklı beslenme, yemeğe dengeli ulaşma, planlarını buna yönelik yapma, dışarıda bir ortamdayken sağlıklı olabilecek yemekleri seçme ve buna yönelik çaba gösterme. Kilo verme anında doğru vitamin ve mineralleri tercih etme.
Tıkınırcasına Yemenin Üstesinden Gelmek İçin Stratejiler
- Stresi Yönetin. Tıkınırcasına yemeyi kontrol etmenin en önemli yollarından biri stresi ve diğer ezici duyguları yemek yemeden yönetmenin alternatif yollarını bulmaktır. Bunlar egzersiz, meditasyon, rahatlama teknikleri ve basit nefes egzersizlerini içerebilir.
- Günde 3 öğün ve sağlıklı atıştırmalıklar yiyin. Kahvaltı yemek metabolizmanızın çalışmaya başlamasını sağlar. Kahvaltıyı dengeli öğlen, akşam yemeği ve sağlıklı atıştırmalıkların takip etmesini sağlayın. Öğün atlama genellikle günün ilerleyen saatlerinde tıkınırcasına yemeye neden olmaktadır.
- Eğer evinizde abur cubur, tatlı ya da sağlıksız yiyecekler var ise aşırı yemek yemeye daha çok yakın olursunuz. Buzdolabınızı bu tip yiyeceklerden temizleyin.
- Diyet yapmayı bırakın. Açlık diyetleri ya da yoksunluk aşırı yemek yemeye teşvik edicidir.
- Egzersiz yapın. Egzersiz sadece sağlıklı bir şekilde kilo vermenizi sağlamaz aynı zamanda depresyonu ortadan kaldırır, genel sağlığı iyileştirir ve stresi azaltır.
- Sıkıldığınızda atıştırmak yerine dikkatinizi dağıtmanın yollarını bulun. Bir yürüyüşe çıkın, bir arkadaşınızı arayın, bir şeyler okuyun, resim yapma ya da bahçe ile uğraşma gibi bir hobi ile ilgilenin.
- Yeterince uyuyun. Eğer yorgun iseniz enerjinizi arttırmak için yemek yemeyi arttırabilirsiniz. Bu yüzden bir şekerleme yapın ya da erken yatın.
- Vücudunuzu dinleyin. Fiziksel ya da duygusal açlık arasındaki farkı öğrenin.
- Yemek yediğiniz zaman başka şey yapmayın. Örneğin televizyon seyretmeyin, telefonunuz ile ilgilenmeyin. Bunlarla ilgilenmemek ne yediğinize ve ne kadar yediğinize odaklanmanızı sağlar.
- Bir yiyecek günlüğü tutun. Ne zaman, ne kadar, ne yediğinizi ve yemek yerken ne hissettiğinizi yazın. Ruh haliniz ve aşırı yemeniz arasındaki bağlantıyı bu şekilde görebilirsiniz.
- Destek alın. Eğer sağlam bir destek ağı eksikliğiniz var ise tıkınırcasına yemeye yenik düşebilirsiniz. Bir profesyonel olmasa bile konuşmak yardım eder. Ailenizle ya da arkadaşlarınızla konuşun. Mümkün ise bir terapiste başvurun.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Tedavisi ve Yardım
Tıkınırcasına yeme bozukluğunda terapi ile başarılı bir tedavi elde edilir. Terapi size kompulsif yemek yeme ile savaşmayı, sağlıksız yeme alışkanlıkları ile sağlıklı alışkanlıkları değiştirmeyi, ruh haliniz ile yemek yeme arasındaki ilişkiyi fark etmenizi ve stres ile baş etme becerileriniz geliştirmenizi sağlar.
Bilişsel Davranışçı Terapi tıkınırcasına yeme de işlevsiz düşünce ve davranışlar üzerinde durur. Ana hedeflerden biri de duygularla baş edebilmek için yemeği nasıl kullandığınızı fark etmenizdir. Terapist size tıkınırcasına yemenizde tetikleyicileri tanımanızı, önlemenizi ve bunlarla mücadele etmenize yardımcı olacaktır. Bilişsel davranışçı terapi ayrıca tıkınırcasına yeme de beslenme, sağlıklı kilo kaybı ve rahatlama teknikleri hakkında eğitimi içerir.
Kişilerarası Psikoterapi kompulsif yeme de ilişki sorunları ve kişilerarası problemler üzerinde durulur. Terapist size iletişim becerileri geliştirmenize, aile bireyleri, arkadaşlar ile sağlıklı ilişki kurmanıza yardımcı olmaktadır. Başkaları ile daha sağlıklı ilişki kurmayı ve ihtiyacınız olan duygusal desteği alabilmeyi öğrenme ile kompulsif yeme daha seyrek ve daha kolay direnilebilir hale gelir.
Uzm. Klinik Psikolog- Bariatrik Psikolog
Merve PEHLİVAN