Son yıllarda birçok ülkede yüksek risk sınıfı hastalık olarak görülen obezite kişilerde ciddi sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Bu yazımızda obezitenin fiziksel ve psikolojik olarak neden olduğu sorunları açıklayacağız.

Obezitenin Getirmiş Olduğu Fiziksel Sorunlar

Kardiyovasküler hastalık, diyabet, eklem travması, sırt ağrısı, kanser, hipertansiyon ve mortaliteyle ilişkilendirilmektedir. Obezitein etkileri, aşırı kilonun hangi bölgede olduğu ile alakalıdır. Vücudun üst bölümünde, özellikle karında depolanmış kilo, sağlığa vücudun alt bölümünde depolanan kilodan daha fazla zarar vermektedir. Erkekler vücutlarının üst bölümünde yağ depolamaya kadınlardan daha eğilimli olmalarına ve bu nedenle eğer obezlerse daha fazla risk altında olmalarına rağmen kadın kiloları hakkında erkeklerde daha fazla endişe duymaları ve tedavi çalışmalarının çoğunun kadınları incelemesi ilginçtir.
Beden kitle indeksi moralite ile ilgili bir durum olarak görülmektedir. Çoğu sorunun aşırı obezite ve en yüksek %10 kilo ile ilişkili olduğu öne sürülmektedir. Fakat 10.0477 kadın üzerin yapılan incelemede beden kitle indeksi ile kan basıncı, kolesterol ve kan şekerinin içeren kalp hastalığına ilişkin risk faktörleri arasında doğrudan doğrusal bir ilişki olduğu göstermiştir. Benzer çalışmalarda spektrumun düşük aralığındaki Beden kitle indeksi artışı ile hipertansiyon, diyabet ve kalp krizi arasında bir ilişki olduğu yapılan araştırmalarda tespit edilmiştir.
Aynı şekilde yapılan başka bir incelemede 50.186 kadın üzerinden yapılan testte kadınların büyük bir bölümünün bir kohortta ölmeden 10 yıl önce ölçülen beden kitle indeksini araştırıldı. Çıkan sonuçlara bakıldığında beden kitle indeksi ile moralite arasında büyük bir ilgili olduğu tespit edilmiştir.
Diğer bir araştırma 2002 yılında İngiltere’de Avam Karasının özel seçişmiş komitesi tarafından yapıldı ve araştırma İngiltere’deki tüm ölümlerin %6,8 ‘inin obezitenin neden olmuş olacağı açıklandı.
Tüm bu araştırmalar eşiğinde incelediğimizde obezitenin oluşumunun fiziksel sorunlara neden olarak başka hastalıkları da neden olmasından dolayı ciddi risk sınıfı hastalık olarak görülmesinin doğru bir karar olduğu göstermektedir.

Obezitenin Getirmiş Olduğu Psikolojik Sorunlar

Obezite üzerinde yapılan araştırmalarda özellikle obezite ile psikolojik sorunlar arasındaki bağlantılarda incelenmiştir. İncelikle ilgili çağdaş kültürel takıntı hem yetişkinlerde hem de çocuklarda yağdan tiksinme ve obez olanları suçlamaya yönelik atıflar, incelikle ilgili kalıp yargıya uymayan kişilerde düşük öz saygı ve düşük benlik imgesinin arttırabilir. Bazı çalışmalar, obezite ameliyatı bekleyen kişilerde depresyon düzeylerini araştırmış ve tutarlı olarak bu hastaların normal kilodaki bireylerden daha fazla depresif belirti bildirdiğini göstermiştir. Obezite ameliyatı sonrası kilo veren kişilerin; eski kilolarına dönmek yerine sağır, disleksik, diyabetik olmayı ya da kalp hastası veya akneli olmayı tercih edeceklerini belirttikleri sonucuna ulaşılmıştır.
2006 yılında Amerika’da 9.000 yetişkin üzerinde yapılan geniş anket çalışmasında obezitenin ömür boyu majör depresyon, bipolar bozukluk, panik bozukluk veya agorafobi tanısında artışla ilişkili olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Bununla uyumlu olarak yapılan başka bir çalışmada obez olma deneyimiyle ilgili çerçevesinde obez kişililerin kilolarının benlik kimliğini olumsuz olarak birçok yönde etkilediğini ve durumlarını damgalayan bir toplumda yaşamanın bunu kötüleştirdiğini tespit edilmiştir.
Ancak depresyonda olan obey bireylerin depresyonda olmayanlara göre obeziteleriyle ilgili tedavi arayışında olması daha muhtemel olabilir ve gayet mutlu olduklarından sağlık uzmanlarıyla bağlantıya geçmeyen birçok obez birey olabileceği araştırmaların sonucunda ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan bu sonuç üzerinde yapılan başka bir araştırmada ise 2000 yetişkinden fazla bir seçkisiz örneklemle telefonla görüşüldü. Bu kişilerin kiloları değişkendi ve bu kişiler kilolarıyla ilgili konularda herhangi bir tedavi arayışında değillerdir. Bu araştırmanın sonucunda ise fazla kilonun depresyonla ilişkili olmadığını göstermiştir. Yapılan bu çalışmada hem fazla kilolu hem de depresyonda olan küçük bir grup vardı ve bunlar en yüksek eğitimli kişiler olma eğilimindeydi. Araştırmada bu kişilerin de kilo vermek için diyet yaptığını ve tek başına kilonun değil kilo verme girişimin üzüntü verici olduğunu savundular. Bu nedenle birçok obez insan obezitenin olumsuz yönlerden deneyimliyor olsa da vücut ölçüsü ve psikolojik sorunlar arasında basit bir ilişki için tutarlı destek yoktur

Obezite İle İlgili Sorunlara Karşı En Etkili Mücadele

Fiziksel ve Psikolojik olarak yapılan araştırmaları incelediğimizde obezitenin birçok farklı nedenden sebep olduğu gibi başka hastalıklarında oluşmasına sebep olmaktadır. Tüm dünyada obezite ile mücadele etmek adına farklı tedavi yöntemleri geliştirilmeye devam etmektedir. Günümüzde obezite ile ilgili en etkili tedavi yöntemi olarak seçilen obezite ameliyatı erken yapılması durumunda obezitenin neden olacağı başka hastalıklarında önüne geçilmesini sağlayacaktır.
Obezite ameliyatı hastalıkla mücadelede en etkin tedavi yöntemi olarak görülmesine rağmen tek başına başarılı bir sonuç alınmasına yeterli olmayabilir. Özellikle ameliyat sonrası uyulması gereken beslenme programı ve egzersiz programlarının düzenli bir şekilde yapılması gerekmektedir.
Obezite ameliyatı sonrası başlanan düzenli kilo kaybının istenilen seviyeye gelene kadar diyet programlarının takip edilmesi gerekmektedir. Obez hastaların kilo almaya eğimli psikolojilerinin bulunmasından dolayı özellikle obezite ameliyatı sonrasında kaybedilen kiloların tekrar geri alınmaması için düzenli beslenme alışkanlıklarına devam edilmesi gerekmektedir.
Ülkemizde birçok sağlık kuruluşu ve farklı ekipler tarafından yapılan operasyonların aslında obezite ile mücadelenin ilk adımı görülmemesi gerektiği uzmanlar tarafından belirtilmektedir. Obez teşhisi koyulan bir hastaya ilk tedavi olarak obezite ameliyatı yerine beslenme ve egzersiz programları ile en az iki sene tedavi edilmesinin gerektiği belirtilmektedir. Eğer bu süre içinde tedavi istenilen sonucu vermezse vakit kaybeden eğer hastanın sağlık yapısı da uygun olmasına ile obezite ameliyatı yapılabilir.