Demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi Türkiye’de ve Dünyada önemli bir sağlık sorunudur. Dünya nüfusunun 1/4 ‘den fazlası anemic, bunun da yarısını demir eksikliği anemisi oluşturmaktadır. Demir birçok metabolik olayda hayati bir rol oynamaktadır. Bir erişkin ortalama 3-5 g demir içerir ve bunun 2/3’ü de oksijen taşıma molekülü olan hemoglobinin içindedir. Demir mineralinin vücutta en önemli işlevi oksijenin akciğerlerden hücrelere taşınmasını sağlayan hemoglobinin bileşiminde yer almasıdır. Vücutta fonksiyonel ve depo demiri olarak 2 major grupta bulunur. Depo demiri 0.3-1.5 g arasındadır. Demir bağışıklık sistemimiz ve bilişsel performans içinde gereklidir.
Tüm anemiler gibi demir eksikliği anemisi de bir hastalığın belirtisidir. Demir eksikliğine eşlik eden semptomlar aneminin hangi hızla geliştiğine bağlıdır. Kronik, yavaş gelişen kayıplarda ki anemiye uyum sağlanır, hasta ,çok düşük Hb değerlerine bile tahammül eder, örneğin 7 g/dL Hb değerlerinde az semptom görülebilir. Hastalar genellikle hekime 1-3 y›l içinde giderler.Anemik durumda kanın oksijen taşıma yeteneği azalacağından kansızlık, solukluk, baş ağrısı, yorgunluk, iştahsızlık, tırnakların incelmesi, kısa nefes alıp verme ve sindirim sisteminde bozukluk görülür.
Burada önemli olan halk arasında çok basit gibi görünen bu hastalığın ne kadar ciddi ve hayati komplikasyonlara yol açabilecek durum olduğunun farkına varmak. Organlara giden oksijeni demir taşıdığından demir eksikliğinde organlara yeteri kadar oksijen gitmiyor ve metabolizma yavaşlıyor. Buda bizim kilo vermemize engel bir durum oluşturuyor.
Bazı yiyeceklerde demir emilimini güçleştiren etmenler vardır. Bunlar tahıllarda bulunan fitatlatdır diğer taraftanda emimilimi kolaylaştırab öğeler vardır bunlarda midenin asidik salgısı ve C vitaminidir. Bu da demek oluyor ki demirden zengin bir öğünde yanında muhakkak yeşilliklerde dolu bir salata yemeliyiz.
Yapılan çalışmalarda proteinden kısıtlı diyetlerde ve C vitamini azalmış hazır, yarı – hazır besinlerin çok tüketiminde emilen demir oranının düştüğünü de belirtmiştir.
Bu tür anemiden korunmak için yağsız kırmızı et, derisiz balık etini beslenmenizden eksik etmeyin. Her gün 1 adet yumurta yemeye özen gösterin. Taze sebze, meyve, kurbaklagil ve kuru yemişlerinizi C vitamini kaynağı bir meyve ile tüketin. Kolalı içecek, koyu çay ve fazla kahve içmekten kaçının. Çay, kahve, kolada bulunan polifenoller demirin yararlılığını azaltır. Çay ve kahveyi yemekten 45-60 dakika sonra tüketin.