Tıbbi Efsaneler: Obezite ile ilgili 5 yaygın efsane
Genel bakış
Obezite, aşırı miktarda vücut yağı içeren karmaşık bir hastalıktır. Obezite sadece estetik bir endişe değildir. Kalp hastalığı, diyabet, yüksek tansiyon ve bazı kanserler gibi diğer hastalıklar ve sağlık sorunları riskini artıran tıbbi bir sorundur.
Bazı insanların obeziteden kaçınırken yaşadığı bir çok sorun vardır. Genellikle, obezite, çevre, kişisel diyet ve egzersiz seçenekleri ile birlikte kalıtsal faktörlerin de bir araya gelmesinden kaynaklanır.
İyi haber, az miktarda bir kilo kaybı bile obezite ile ilişkili sağlık sorunlarını iyileştirebilir veya önleyebilir. Diyet değişiklikleri, artan fiziksel aktivite ve davranış değişiklikleri kilo vermenize yardımcı olabilir. Reçeteli ilaçlar ve kilo verme prosedürleri obezite tedavisi için ek seçeneklerdir.
Belirtiler
Obezite, vücut kitle indeksiniz (BKİ) 30 veya daha yüksek olduğunda teşhis edilir. Vücut kitle indeksinizi belirlemek için, kilonuzu inç cinsinden boyunuza göre pound olarak bölün ve 703 ile çarpın. Veya kilonuzu kilogram cinsinden, metre kare cinsinden boyunuza bölün.
BKI
Ağırlık durumu
18.5’in altında Düşük ağırlık
18.5-24.9 Normal
25.0-29.9 Kilolu
30.0 ve üstü Obezite
Çoğu insan için, BMI vücut yağı için iyi bir tahmin sağlar. Bununla birlikte, BMI vücut yağını doğrudan ölçmez, bu nedenle kaslı sporcular gibi bazı insanlar aşırı vücut yağına sahip olmadıkları halde obezite kategorisinde bir BMI olabilir.
Ne zaman bir doktora görünmelisin
Eğer kilo ile ilgili sağlık sorunları hakkında endişeleriniz varsa, obezite yönetimi hakkında doktorunuza danışın. Doktorunuzla birlikte sağlık risklerinizi değerlendirebilir ve kilo verme seçeneklerinizi tartışabilirsiniz.
Nedenler
Vücut ağırlığı üzerinde genetik, davranışsal, metabolik ve hormonal etkiler olmasına rağmen, obezite, egzersiz ve normal günlük aktivitelerle yaktığınızdan daha fazla kalori aldığınızda ortaya çıkar. Vücudunuz bu fazla kaloriyi yağ olarak depolar.
Çoğu Amerikalının diyetleri yüksek kalorilidir — genellikle fast food ve yüksek kalorili içeceklerden kaynaklanır. Obez insanlar dolu hissetmeden önce daha fazla kalori alabilir, daha erken aç hissedebilir veya stres ya da kaygı nedeniyle daha fazla yemek yiyebilir.
Risk faktörleri
Obezite genellikle sebep olan ve katkıda bulunan faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklanır:
Aile genetiği ve etkileri
Ailenizden miras aldığınız genler, vücutta depoladığınız yağ miktarını ve bu yağın dağıtıldığı yeri etkileyebilir. Genetik, vücudunuzun gıdayı enerjiye ne kadar verimli dönüştürdüğü, vücudunuzun iştahınızı nasıl düzenlediği ve vücudunuzun egzersiz sırasında kaloriyi nasıl yaktığı konusunda da rol oynayabilir.
Obezite ailelerde devam etme eğilimindedir. Bu sadece paylaştıkları genler yüzünden değil. Aile üyeleri de benzer yeme ve egzersiz alışkanlıklarını paylaşma eğilimindedir.
Yaşam tarzı seçimleri
• Sağlıksız beslenme. Yüksek kalorili, meyve ve sebzelerden yoksun, fast food dolu, yüksek kalorili içecekler ve büyük boy porsiyonlarla dolu bir diyet kilo alımına katkıda bulunur.
• Sıvı kaloriler. İnsanlar tok hissetmeden birçok kalori içebilirler, özellikle alkolden gelen kaloriler. Şekerli alkolsüz içecekler gibi diğer yüksek kalorili içecekler, kilo alımını önemli katkıda bulunabilir.
• Hareketsizlik. Sedanter bir yaşam tarzınız varsa, egzersiz ve rutin günlük aktivitelerle her gün yaktığınızdan daha fazla kalori alabilirsiniz. Bilgisayar, tablet ve telefon ekranlarına bakmak sedanter bir aktivitedir. Bir ekranın önünde harcanan saat sayısı kilo alımı ile son derece ilişkilidir.
Bazı hastalıklar ve ilaçlar
Bazı insanlarda, obezite Prader-Willi sendromu, Cushing sendromu ve diğer durumlar gibi tıbbi bir nedenden kaynaklanabilir. Artrit gibi sağlık problemleri, aynı hareketsizliğe bağlı olarak kilo alımına neden olabilir.
Eğer diyet veya aktivite ile dengelenmiyorsa, bazı ilaçlar kilo almaya yol açabilir. Bu ilaçlar bazı antidepresanlar, anti-nöbet ilaçları, diyabet ilaçları, antipsikotik ilaçlar, steroidler ve beta blokerleri içerir.
Sosyal ve ekonomik konular
Sosyal ve ekonomik faktörler obezite ile bağlantılıdır. Yürümek veya egzersiz yapmak için güvenli alanlarınız yoksa obeziteden kaçınmak zordur. Benzer şekilde, sağlıklı yemek pişirme yöntemleri öğrenmemiş olabilirsiniz veya daha sağlıklı gıdalara erişemeyebilirsiniz. Buna ek olarak, birlikte zaman harcadığınız insanlar kilonuzu etkileyebilir — eğer obez arkadaş veya akraba varsa obezite geliştirme olasılığı daha yüksektir.
Yaş
Obezite, küçük çocuklarda bile her yaşta ortaya çıkabilir. Ancak yaşlandıkça, hormonal değişiklikler ve daha az aktif bir yaşam tarzı obezite riskinizi artırır. Buna ek olarak, vücudunuzdaki kas miktarı da yaşla birlikte azalmaya eğilimlidir. Genel olarak, daha düşük kas kütlesi metabolizmada bir yavaşlamaya yol açar. Bu değişiklikler aynı zamanda kalori ihtiyaçlarını azaltır ve fazla kiloyu vermeyi zorlaştırır. Ne yediğinizi bilinçli olarak kontrol etmez ve yaşlandıkça fiziksel olarak daha aktif hale gelirseniz, muhtemelen kilo alırsınız.
Diğer faktörler
• Gebelik. Hamilelik sırasında kilo alımı yaygındır. Bazı kadınlar, bebek doğduktan sonra bu kiloyu kaybetmekte zorlanır. Bu kilo alımı kadınlarda obezite gelişimine katkıda bulunabilir. Emzirme hamilelik sırasında kazanılan kiloyu vermek için en iyi seçenek olabilir.
• Sigarayı bırakma. Sigarayı bırakmak genellikle kilo alımı ile ilişkilidir. Ve bazılarında, obezite olarak nitelendirilebilecek kadar yeterli kilo alımına yol açabilir. Genellikle insanlar sigara yoksunluğu ile baş etmek için yemeğe yüklendiğinde bu olur. Uzun vadede, sigarayı bırakmak yine de sağlığınız için çok daha büyük bir yarar sağlar. Doktorunuz sigarayı bıraktıktan sonra kilo almanızı önlemeye yardımcı olabilir.
• Uykusuzluk. Yeterli uyku almamak veya çok fazla uyumak, iştahınızı artıran hormonlarda değişikliklere neden olabilir. Ayrıca canınız kalori ve karbonhidrat bakımından yüksek gıdalar istiyor olabilir, bu da kilo almanıza neden olabilir.
• Stres. Ruh halinizi ve refahınızı etkileyen birçok dış faktör obeziteye katkıda bulunabilir. İnsanlar stresli durumlar yaşarken genellikle daha yüksek kalorili yiyecekler ararlar.
• Mikrobiyom. Bağırsak bakterileriniz ne yediğinizden etkilenir ve kilo alımına veya kilo verme direncinize katkıda bulunabilir.
• Kilo vermek için önceki girişimler. Hızlı kilo vermenin ardından önceki zayıflama girişimleri daha fazla kilo almaya katkıda neden olabilir. Bazen yo-yo diyet olarak adlandırılan bu fenomen, metabolizmanızı yavaşlatabilir.
Bu risk faktörlerinden bir veya daha fazlasına sahip olsanız bile, bu obeziteye mahkum olduğunuz anlamına gelmez. Diyet, fiziksel aktivite, egzersiz ve davranış değişiklikleri yoluyla çoğu risk faktörüne karşı koyabilirsiniz.
Komplikasyonlar
Obez kişilerin aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi potansiyel olarak ciddi sağlık sorunu geliştirmesi daha olasıdır:
• Kalp hastalığı ve felç. Obezite, kalp hastalığı ve felç için risk faktörleri olan yüksek tansiyon ve anormal kolesterol seviyelerine sebep olur.
• Tip 2 diyabet. Obezite, vücudunuzun insülini kan şekeri seviyelerini kontrol etmek için kullanma şeklini etkileyebilir. Bu insülin direnci ve diyabet riskinizi artırır.
• Bazı kanserler. Obezite rahim, serviks, endometrium, yumurtalık, meme, kolon, rektum, yemek borusu, karaciğer, safra kesesi, pankreas, böbrek ve prostat kanseri riskini artırabilir.
• Sindirim problemleri. Obezite, mide ekşimesi, safra kesesi hastalığı ve karaciğer sorunları geliştirme olasılığını artırır.
• Jinekolojik ve cinsel sorunlar. Obezite kadınlarda kısırlığa ve düzensiz regl dönemlerine neden olabilir. Obezite de erkeklerde erektil disfonksiyona neden olabilir.
• Uyku apnesi. Obez kişilerin uyku apnesi geliştirme olasılığı daha yüksektir, potansiyel olarak ciddi bir bozukluk olan solunum, uyku sırasında tekrar tekrar durur ve başlar.
• Osteoartrit. Obezite, vücuttaki iltihaplanmayı arttırmanın yanı sıra ağırlık taşıyan eklemlere binen stresi arttırır. Bu faktörler osteoartrit gibi komplikasyonlara yol açabilir.
Yaşam kalitesi
Obezite genel yaşam kalitenizi azaltabilir. Önceden yaptığınız keyifli aktivitelere katılmak gibi etkinlikleri artık yapamıyor olabilirsiniz. Halka açık yerlerden kaçınabilirsiniz. Obez olan insanlara karşı ayrımcılıkla karşılaşabilirsiniz.
Yaşam kalitenizi etkileyebilecek diğer kilo ile ilgili konular şunlardır:
• Depresyon
• Engelli olmak
• Cinsel sorunlar
• Utanç ve suçluluk
• Sosyal izolasyon
• Daha düşük iş başarısı
Önlem
Şu an obez ya da fazla kilolu ya da sağlıklı bir kiloda bile olsanız, sağlıksız kilo alımı ve sağlığa bağlı problemleri önlemek için adımlar atabilirsiniz. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, kilo alımını önleme adımları kilo verme adımları ile aynıdır: günlük egzersiz, sağlıklı bir diyet ve ne yediğinizi ve içtiğinizi izlemek için uzun vadeli bir takip.
• Düzenli olarak egzersiz. Kilo alımını önlemek için haftada 150 ila 300 dakika orta tempoda aktivite yapmanız gerekir. Orta derecede yoğun fiziksel aktiviteler arasında hızlı yürüyüş ve yüzme bulunur.
• Sağlıklı beslenme planı izleyin. Meyve, sebze ve kepekli tahıllar gibi düşük kalorili, besleyici gıdalara odaklanın. Doymuş yağdan kaçının, tatlıları ve alkolü sınırlayın. Sınırlandırılmış atıştırmalık ile günde üç düzenli öğün yiyin. Hala nadir de olsa az miktarda, yüksek yağlı ve kalorili gıdaların tadını çıkarabilirsiniz. Sadece çoğu zaman sağlıklı bir kilo ve sağlık getiren gıdalar seçtiğinizden emin olun.
• Yemek yemenize neden olan gıda tuzaklarını bilin ve onlardan kaçının. Kontrol dışı yemeyi tetikleyen durumları tanımlayın. Bir günlük tutmaya çalışın ve ne yediğinizi, ne kadar yediğinizi, ne zaman yediğinizi, nasıl hissettiğinizi ve ne kadar aç olduğunuzu yazın. Bir süre sonra, alışkanlıkların ortaya çıktığını görmelisiniz. Önceden planlayabilir ve bu tür durumları ele almak için stratejiler geliştirebilir ve yeme davranışlarınızın kontrolünde kalabilirsiniz.
• Kilonuzu düzenli olarak izleyin. Haftada en az bir kez kendilerini tartan insanlar kilolarını korumakta daha başarılı. Kilonuzu izlemek, çabalarınızın işe yarayıp yaramadığını size söyleyebilir ve büyük sorun haline gelmeden önce küçük kilo artışlarını tespit etmenize yardımcı olabilir.
• Tutarlı olun. Hafta boyunca, hafta sonları ve tatillerde sağlıklı kilo planınıza mümkün oldukça bağlı kalmanız uzun vadeli başarı şansınızı artırır.
Teşhis
Obezitenin teşhisi için doktorunuz genel bir fiziksel muayene yapacak ve bazı testler önerecektir.
Bu testler ve muayene genelde şunları içerir;
Genel sağlık öykünüz. Doktorunuz kilo öykünüzü, kilo verme uğraşınızı, fiziksel aktivite ve egzersiz düzeninizi, yeme alışkanlıklarınızı ve iştah kontrolünüzü, sağlığınızla alakalı diğer durumları, ilaçlarınızı ve stres seviyenizi gözden geçirebilir. Belli hastalıklara yatkınlığınız olup olmadığını anlamak için ailenizin sağlık geçmişini de araştırabilir.
Genel fiziksel muayene. Boyunuzu ölçmek, kalp ritmi, kan basıncı ve ateş gibi hayati belirtileri kontrol etmek; kalbinizi ve akciğerlerinizi dinlemek; karın bölgenizi muayene etmek gibi.
BKI ölçümü. Doktorunuz vücut kitle endeksinizi (BKI) kontrol edecektir. BKI’nin 30un üstünde olması obezite olarak kabul edilir. 30’un üstündeki değerler sağlık risklerinizi daha da arttırır. BKI’niz yıl içinde en az 1 kez ölçülmelidir çünkü bu sizin genel sağlık risklerinizin ve hangi tedavilerin uygun olacağını belirler.
Bel çevrenizi ölçmek. Bazen iç yağlanma ya da abdominal yağ olarak da adlandırılan, bel çevrenizde biriken yağ; sizin ileriki yaşlarda kalp hastalıkları ve diyabet riskinizi arttırabilir. Bel çevresi 89cm
Diğer sağlık sorunları için kontrol etmek. Bilinen sağlık sorunlarını varsa, doktorunuz onları değerlendirecektir. Aynı şekilde doktor yüksek kan basıncı ve diyabet gibi diğer olası sağlık sorunlarını da kontrol edecektir. Doktorunuz ayrıca elektrokardiyogram gibi belli kalp testlerini önerebilir.
Kan testleri. Yaptıracağınız testler yaşadığınız semptomlar, risk faktörleriniz ve sağlık durumunuza bağlıdır. Kan testleri kolesterol testi, karaciğer fonksiyon testi, açlık glikozu, tiroid testi ve diğerlerini içerebilir.
Tüm bu bilgileri toplamak, sizin ve doktorunuzun ne kadar kilo vermeniz gerektiğini ve halihazırda hangi sağlık koşullarınız veya riskleriniz olduğunu belirlemenize yardımcı olur. Bu da tedavi kararlarını yönlendirecektir.
Tedavi
Obezite tedavisinin amacı sağlıklı bir kiloya ulaşmak ve korumaktır. Bu, genel sağlığınızı iyileştirir ve obezite ile ilgili komplikasyon geliştirme riskinizi düşürür. Beslenme ve aktivite alışkanlıklarınızı anlamanıza ve değiştirmenize yardımcı olmak için bir diyetisyen, davranışsal danışman veya obezite uzmanı da dahil olmak üzere sağlık profesyonellerinden oluşan bir ekiple çalışmanız gerekebilir.
İlk tedavi hedefi genellikle mütevazı bir kilo kaybıdır-toplam ağırlığınızın %5 ila %10’u. Bu, 91 kg ağırlığındaysanız ve BMI standartlarına göre obez iseniz, sağlığınızın iyiye gitmesi için sadece 4.5 ila 9 kg kaybetmeniz gerektiği anlamına gelir. Ancak, ne kadar kilo kaybederseniz, o kadar fayda görürsünüz.
Tüm kilo kaybı programları yeme alışkanlıkları ve artan fiziksel aktivite değişiklikleri gerektirir. Sizin için doğru olan tedavi yöntemleri, obezite şiddetine, genel sağlığınıza ve kilo verme planına katılma isteğinize bağlıdır.
Diyet değişiklikleri
Kalori azaltılması ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarını uygulamak, obezitenin üstesinden gelmek için hayati önem taşımaktadır. İlk başta hızlı bir şekilde kilo verebiliyor olsanız bile, uzun vadede sürekli kilo kaybı en güvenli ve bunu kalıcı hale getirmenin en iyi yoludur.
Şok diyetleri gibi şiddetli ve gerçekçi olmayan diyetlerden sakının. Çünkü onlar kilo kaybınızı uzun süre korumanıza yardımcı olmayacaktır.
En az altı ay boyunca kapsamlı bir kilo kaybı programına katılmak ve kilo kaybı başarı şansınızı artırmak için en az bir yıl boyunca bir programın planlayın.
En iyi kilo verme diyeti yoktur. Sizde işe yarayacağını hissettiğiniz sağlıklı gıdalar içeren birini seçin. Obezite tedavisinde diyet değişiklikleri şunları içerir:
- Kalori kesme. Kilo vermenin anahtarı, aldığınız kaloriyi azaltmaktır. İlk adım, normalde kaç kalori tükettiğinizi ve nerede kesebileceğinizi görmek için tipik yeme ve içme alışkanlıklarınızı gözden geçirmektir. Siz ve doktorunuz kilo vermek için her gün kaç kalori almanız gerektiğine karar verebilirsiniz, ancak tipik bir miktar kadınlar için 1200 ila 1500 kalori ve erkekler için 1500 ila 1800 kalori arasındadır.
- Daha azla doymak. Bazı gıdalar — tatlılar, şekerler, yağlar ve işlenmiş gıdalar gibi-küçük bir porsiyon için büyük miktarda kalori içerir. Buna karşılık, meyve ve sebzeler daha az kalori ile daha büyük bir porsiyon boyutu sağlar. Düşük kalorili gıdaları daha fazla tüketerek, açlığı azaltır, daha az kalori alır ve yemeğiniz için daha iyi hissedersiniz. Bunlar yemek sonrası memnuniyet hissetmenize yardımcı olacaktır.
- Daha sağlıklı seçimler yapmak. Genel diyetinizi daha sağlıklı hale getirmek için, meyveler, sebzeler ve tam tahıllı karbonhidratlar gibi daha fazla bitki bazlı gıdalar tüketin. Ayrıca fasulye, mercimek ve soya gibi yağsız protein kaynaklarını ve yağsız etlere odaklanın. Balık seviyorsanız, haftada iki kez balık eklemeyi deneyin. Tuz ve ilave şekeri sınırlayın. Yağ miktarını azaltın ve zeytin, kanola ve fındık yağları gibi kalbe sağlıklı kaynaklardan geldiğinden emin olun.
- Bazı gıdaları kısıtlamak. Bazı diyetler, yüksek karbonhidratlı veya tam yağlı gıdalar gibi belirli bir gıda grubunun miktarını sınırlar. Hangi diyet planlarının sizin için etkili olduğunu ve yararlı olabileceğini doktorunuza sorun. Şekerli içecekler içmek, amaçladığınızdan daha fazla kalori tüketmenin kesin bir yoludur ve bu içecekleri sınırlamak veya tamamen ortadan kaldırmak, kalorileri kesmeye başlamak için iyi bir yerdir.
- Yemek değişiklikleri. Bu planlar, düşük kalorili shakeler veya barlar gibi ürünlerle bir veya iki öğün değiştirmenizi ve sağlıklı atıştırmalıklar, yağ ve kalorinin düşük olduğu sağlıklı, dengeli bir üçüncü yemek yemenizi önerir. Kısa vadede, bu tür bir diyet kilo vermenize yardımcı olabilir. Bu diyetlerin büyük olasılıkla genel yaşam tarzınızı nasıl değiştireceğinizi öğretmeyeceğini unutmayın, bu nedenle kilonuzu korumak istiyorsanız bunu devam ettirmeniz gerekebilir.
Hızlı düzeltmelere karşı dikkatli olun. Hızlı ve kolay kilo kaybına söz veren moda diyetler cazip gözükebilir. Gerçekte, hiçbir şekilde sihirli gıdalar veya hızlı düzeltmeler yoktur. Moda diyetler kısa vadede yardımcı olabilir, ancak uzun vadeli sonuçlar diğer diyetlerden daha iyi gözükmemektedir.
Benzer şekilde, bir şok diyetiyle de kilo verebilirsiniz, ancak diyeti durdurduğunuzda yeniden kilo almanız muhtemeldir. Kilo vermek ve korumak için, zamanla sürdürebileceğiniz sağlıklı beslenme alışkanlıklarını benimsemeniz gerekir.
Egzersiz ve aktivite
Fiziksel aktivite veya egzersizi arttırmak obezite tedavisinin önemli bir parçasıdır. Kilo kaybını bir yıldan fazla sürdürebilen çoğu insan, bu hafif bir yürüyüş bile olsa mutlaka düzenli egzersiz yapar.
Aktivite seviyenizi artırmak için:
- Egzersiz. Obez kişiler, daha fazla kilo almayı önlemek veya kilo kaybını korumak için haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta fiziksel aktivite yapmalıdır. Daha fazla kilo kaybı elde etmek için haftada 300 dakika veya daha fazla egzersiz yapmanız gerekebilir. Muhtemelen yavaş yavaş dayanıklılık ve fitness geliştirmek gibi egzersizlerin miktarını artırmak gerekir.
- Harekete devam edin. Düzenli aerobik egzersiz kalori yakmak ve aşırı kilo verdiren en etkili yol olsa da, herhangi bir ekstra hareket kalori yakmaya yardımcı olur. Gün boyunca basit değişiklikler yapmak büyük faydalar sağlayabilir. Mağaza girişlerinden uzağa park edin, ev ve bahçe işlerinizi arttırın, kalkın ve periyodik olarak hareket edin. Bir gün boyunca kaç adım attığınızı izlemek için bir pedometre takın. Önerilen hedef, her gün 10.000 adıma ulaşmaya çalışmaktır. Bu hedefe ulaşmak için adım miktarını kademeli olarak artırın.
Alışkanlıkları değiştirmek
Bir alışkanlık değişikliği programı, yaşam tarzı değişiklikleri yapmanıza, kilo vermenize ve onu korumanıza yardımcı olabilir. Obezitenize sebep olmuş olabilecek faktörleri, stres veya durumları öğrenmek için geçerli alışkanlıklarınızı inceleyecek adımları içermektedir.
Herkes farklıdır ve kilo yönetiminde egzersiz için zaman eksikliği ve gece yemek yeme gibi farklı engeller vardır. Davranış değişikliklerinizi bireysel endişelerinizi gidermek için adapte edin.
Bazen davranış terapisi olarak adlandırılan davranış değişikliği şunları içerebilir:
- Danışmanlık. Bir ruh sağlığı uzmanı ile konuşmak, yeme ile ilgili duygusal ve davranışsal sorunları ele almanıza yardımcı olabilir. Terapi, neden çok yediğinizi anlamanıza ve anksiyete ile nasıl başa çıkabileceğinizi öğrenmenize yardımcı olabilir. Ayrıca, diyet ve aktiviteyi izlemek, yeme tetikleyicilerini anlamak ve yeme isteği ile başa çıkabilmeyi öğrenebilirsiniz. Danışmanlık bire bir veya bir grupla olabilir. Daha yoğun programlar — yılda 12-26 seans -kilo kaybı hedeflerinize ulaşmada daha yararlı olabilir.
- Destek grupları. Başkalarının obezite ile benzer zorlukları paylaştığı destek gruplarında dostluk ve anlayış bulabilirsiniz. Bölgenizdeki destek grupları için doktorunuzla yerel hastaneler veya özel kilo kaybı programlarını kontrol edin.
Kilo kaybı ilaçlarını reçetelendirmek
Kilo vermek sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz gerektirir. Ancak bazı durumlarda, reçeteli kilo kaybı ilaçları yardımcı olabilir.
Unutmayın, yine de, bu kilo kaybı ilaçları, diyet, egzersiz ve davranış değişiklikleri, bunlarla birlikte kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Anti-obezite ilaçları olarak da bilinen zayıflama ilaçlarının temel amacı, kilo vermeye çalışırken ortaya çıkan açlık ve dolgunluk sinyallerinin eksikliğini durdurarak düşük kalorili bir diyete sadık kalmanıza yardımcı olmaktır.
Diğer diyet ve egzersiz programları işe yaramadıysa ve aşağıdaki kriterlerden birini karşılıyorsanız, doktorunuz kilo kaybı ilacı önerebilir:
- Vücut kitle indeksiniz (BMI) 30 veya daha yüksekse
- BMI’nız 27’den büyük ve diyabet, yüksek tansiyon veya uyku apnesi gibi obezitenin tıbbi komplikasyonları da eşlik ediyorsa
Sizin için bir ilaç seçmeden önce, doktorunuz sağlık geçmişinizi ve olası yan etkileri dikkate alacaktır. Bazı zayıflama ilaçları hamile kadınlar veya bazı ilaçları kullanan veya kronik sağlık koşulları olan kişiler tarafından kullanılamaz.
Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından onaylanan anti-obezite ilaçları şunları içerir:
- Orlistat (Alli, Xenical)
- Fentermin ve topiramat (Qsymia)
- Bupropion ve naltrekson (Contrave)
- Liraglutide (Saxenda, Victoza)
Bir reçete kilo kaybı ilaç alırken yakın tıbbi izleme gerekir. Ayrıca, bir zayıflama ilacı herkes için işe yaramayacağını ve etkilerinin zamanla azalabileceğini unutmayın. Bir zayıflama ilacını kullanmayı bıraktığınız zaman, kaybettiğiniz kilonun büyük bir kısmını ya da tümünü geri alabilirsiniz.
Kilo kaybı için endoskopik prosedürler
Bu tür prosedürler cildinizde herhangi bir kesi gerektirmez. Anestezi aldıktan sonra, esnek tüpler ve aletler ağız ve boğaz yolunu izleyerek mideye sokulur.
Kilo kaybı için kullanılan birkaç farklı endoskopik prosedür türü vardır. Bir prosedür, midenin boyutunu ve rahatça tüketebileceğiniz yiyecek miktarını azaltmak için midenize dikiş yerleştirmektir. Başka bir endoskopik prosedür de, doktorlar midenize küçük bir balon yerleştirir. Balon midenizdeki mevcut alan miktarını azaltmak için su ile doldurulur. Bu daha hızlı doymuş hissetmenize yardımcı olur.
Bu prosedürler genellikle diyet ve egzersizle tek başına başarılı olamamış, BMI’ı 30 veya daha yüksek olan kişiler için onaylanmıştır. Beklenen kilo kaybı, toplam vücut kilo kaybının %5 ila %20’si arasında değişir.
Kilo kaybı ameliyatı
Gastrik Bypass ameliyatı
Bazı kişilerde, bariatrik cerrahi olarak da adlandırılan kilo kaybı ameliyatı bir seçenektir. Kilo kaybı cerrahisi yiyebileceğiniz yemek miktarını sınırlar veya gıda ve kalori emilimini azaltır, ya da her ikisini de yapar. Kilo kaybı cerrahisi kilo kaybetmede en iyi şansı sunarken, ciddi riskler de oluşturabilir.
Eğer ki kilo vermek için diğer yöntemleri denediyseniz obeziteniz için zayıflama ameliyatları düşünülebilir ve:
- Aşırı obeziteniz varsa (BMI 40 veya daha yüksek)
- BMI 35 ila 39.9 arasında ve ayrıca diyabet veya yüksek tansiyon gibi ciddi bir kilo ile ilgili sağlık sorununuz varsa
- Ameliyatın işe yaraması için gerekli olan yaşam tarzı değişikliklerini yapmaya kararlıysanız
Zayıflama cerrahisi bazı insanlarda vücut ağırlıklarının %35 veya daha fazlasını kaybetmekte yardımcı olur. Ancak kilo kaybı ameliyatı bir mucize obezite tedavisi değildir.
Tüm fazla kilonuzu kaybedeceğinizin ya da uzun vadede bunu koruyabileceğinizin garantisini vermez. Ameliyat sonrası kilo kaybı başarısı, yeme ve egzersiz alışkanlıklarınızda ömür boyu değişiklik yapma taahhüdünüze bağlıdır.
Yaygın kilo kaybı ameliyatları şunlardır:
- Gastrik bypass ameliyatı. Gastrik bypass (Roux-en-y gastrik bypass), cerrah midenizin üst kısmında küçük bir kese oluşturur. Daha sonra, ince bağırsak ana midenin altında kısa bir mesafe kesilir ve yeni keseye bağlanır. Gıda ve sıvı, midenizin çoğunu atlayarak doğrudan keseden bağırsağın bu kısmına akar.
- Ayarlanabilir gastrik bant. Bu prosedürde, mideniz şişirilebilir bir bant ile iki torbaya ayrılır. Cerrah, bandı sıkı bir kemer gibi çekerek, iki torba arasında küçük bir kanal oluşturur. Bant açıklığın genişlemesini önler ve genellikle kalıcı olarak yerinde kalmak için tasarlanmıştır.
- Duodenal switch ile biliopankreatik diversiyon. Bu prosedür, cerrahın midenin büyük bir bölümünü çıkarmasıyla başlar. Cerrah, yiyecekleri ince bağırsağa ve ince bağırsağın (duodenum) ilk bölümüne bırakan kapağı bırakır. Daha sonra cerrah bağırsağın orta bölümünü kapatır ve son kısmı doğrudan duodenuma bağlar. Bağırsağın ayrılmış bölümü, safra ve sindirim sularının bağırsağın bu kısmına akmasına izin vermek için bağırsağın ucuna yeniden bağlanır.
- Tüp mide. Bu prosedürde, midenin bir kısmı çıkarılır ve yiyecek için daha küçük bir rezervuar oluşturur. Bu, Gastrik bypass veya duodenal switchli biliopankreatik diversiyondan daha az karmaşık bir ameliyat.
Diğer tedaviler
Vagal sinir blokajı obezite için başka bir tedavidir. Karın derisinin altına, karın vagus sinirine aralıklı elektrik darbeleri gönderen bir cihaz yerleştirmeyi içerir, bu da midenin boş veya dolu hissettiğinde beyne söyler. Bu yeni teknoloji, 2014’te bir kilo verme yöntemi ile kilo veremeyen ve Tip 2 diyabet gibi en az bir obeziteye bağlı hastalığı olan, 35 ila 45 arasında bir BMI’a sahip yetişkinler tarafından kullanılmak üzere FDA onayı aldı.
Obezite tedavisinden sonra geri kilo almayı önleme
Ne yazık ki, hangi obezite tedavi yöntemlerini denerseniz deneyin, tekrar kilo almak yaygındır. Zayıflama ilaçları alırsanız, ilaçları bıraktığınızda muhtemelen kilo alırsınız. Yüksek kalorili yiyecekleri veya içecekleri aşırı tüketmeye devam ederseniz, kilo verme ameliyatından sonra bile kilo alabilirsiniz.
Kaybettiğiniz kiloyu geri kazanmayı önlemenin en iyi yollarından biri düzenli fiziksel aktivite yapmaktır. Günde 45 ila 60 dakika hedefleyin.
Eğer motive kalmak yardımcı oluyorsa fiziksel aktivitenize devam edin. Kilo kaybettikçe ve daha iyi bir sağlığa sahip oldukça, ekstra yapabileceğimiz aktiviteler hakkında doktorunuza danışın.
Kilonuz hakkında her zaman dikkatli olmanız gerekebilir. Sağlıklı bir diyet ve pratiksel ve sürdürülebilir daha fazla egzersizi birleştirerek kilo veriminizi daha uzun süre koruyabilirsiniz.
Başarı sağlamak için destekleyici kaynaklarla kendinizi çevreleyin. Uzun vadede bağlı kalacağınız sağlıklı bir yaşam yolu bulun.
Yaşam tarzı ve ev ilaçları
Obezitenin üstesinden gelme çabanızın, resmi tedavi planınıza ek olarak evde stratejiler izlerseniz başarılı olma olasılığı daha yüksektir. Bunlar şunları içerebilir:
- Durumunuzu öğrenmek. Obezite hakkında eğitim almak obez olma sebebinizi öğrenmeniz ve bu konuda neler yapabileceğinizi bilmeniz açısından yardımcı olabilir. Kontrol altına almak ve tedavi planınıza sadık kalmak için daha güçlenmiş hissedebilirsiniz. Saygın kişisel yardım kitaplarını okuyun ve bunlar hakkında doktorunuzla veya terapistinizle konuşmayı düşünün.
- Gerçekçi hedefler belirleme. Önemli miktarda kilo vermek zorunda kaldığınızda, çok hızlı kaybetmeye çalışmak gibi gerçekçi olmayan hedefler belirleyebilirsiniz. Kendinizi başarısızlığa mahkum etmeyin. Egzersiz ve kilo kaybı için günlük veya haftalık hedefler belirleyin. Uzun vadede takip edemeyeceğiniz köklü değişiklikleri denemek yerine diyetinizde küçük değişiklikler yapın.
- Tedavi planınıza bağlı kalmak. Uzun yıllar yaşamış olduğunuz bir yaşam tarzını değiştirmek zor olabilir. Aktiviteniz veya yemek yeme hedefleriniz düşüş gösteriyorsa, doktorunuza, terapistinize veya diğer sağlık uzmanlarına karşı dürüst olun. Yeni fikirler veya yeni yaklaşımlar için birlikte çalışabilirsiniz.
- Gönüllü destek. Kilo kaybı hedeflerinize ailenizi ve arkadaşlarınızı da dahil edin. Sizi destekleyecek ve size yardımcı olacak insanlarla kendinizi çevreleyin, çabalarınızı sabote etmeyin. Kilo kaybının sağlığınız için ne kadar önemli olduğunu anladıklarından emin olun. Ayrıca bir zayıflama destek grubuna da katılmak isteyebilirsiniz.
- Kayıt tutmak. Bir besin ve egzersiz günlüğü tutun. Bu kayıt, yeme ve egzersiz alışkanlıklarınızdan sorumlu hissetmenize yardımcı olabilir. Sizi geri tutabilecek davranışları keşfedebilir ve tersine, sizin için neyin iyi olduğunu keşfedebilirsiniz. Ayrıca, kan basıncı ve kolesterol düzeyleri ve genel uygunluk gibi diğer önemli sağlık parametrelerini izlemek için günlüğünüzü kullanabilirsiniz.
- Yeme tetikleyicilerini tanımlama ve kaçınma. Kendinizi bir arkadaşınızı aramak gibi olumlu bir şeyle yeme arzunuzdan uzaklaştırın. Sağlıksız yiyeceklere ve büyük porsiyonlara hayır diyerek pratik yapın. Gerçekten aç olduğunuzda yiyin — sadece yemek saati geldiğinde değil.
- İlaçlarınızı tarif edildiği gibi almak. Yüksek tansiyon veya diyabet gibi obezite ile ilgili durumları tedavi etmek için ya da obezite için zayıflama ilaçları alırsanız, bunları tam olarak reçete edildiği gibi kullanın. Eğer ilaç rejimine uymada bir sorun varsa veya kötü yan etkileri varsa, doktorunuzla konuşun.
Alternatif tıp
Hızlı kilo vermeye yardımcı olmayı vaat eden çok sayıda diyet takviyeleri mevcuttur. Etkinliği, özellikle uzun vadeli etkinliği ve bu ürünlerin güvenliği genellikle sorgulanabilir.
Tümü Gıda ve İlaç İdaresi tarafından diyet takviyeleri olarak kabul edilen bitkisel ilaçlar, vitaminler ve mineraller, reçetesiz ve reçeteli ilaçlarla aynı titiz test ve etiketleme sürecine sahip değildir.
Yine de “doğal” olarak etiketlenen ürünler de dahil olmak üzere bu maddelerin bazıları tehlikeli olabilecek ilaç benzeri etkilere sahiptir. Bazı vitaminler ve mineraller bile aşırı miktarda alındığında sorunlara neden olabilir. İçindekiler standart olmayabilir ve öngörülemeyen ve zararlı yan etkilere neden olabilirler. Diyet takviyeleri de aldığınız reçeteli ilaçlarla tehlikeli etkileşimlere neden olabilir. Doktor herhangi bir diyet takviyesi almadan önce konuşun.
Zihin-beden terapileri — akupunktur, farkındalık meditasyonu ve yoga gibi — diğer obezite tedavilerini tamamlayabilir. Ancak, bu tedaviler genellikle kilo kaybı tedavisinde detaylı çalışılmamışlardır. Tedavinize bir zihin-beden terapisi eklemekle ilgileniyorsanız doktorunuzla konuşun.
Başa çıkma ve destek
Başa çıkma becerilerinizi geliştirme konusunda doktorunuzla veya terapistinizle konuşun ve obezite ve kilo verme çabalarınızla başa çıkmak için bu ipuçlarını göz önünde bulundurun:
- Günlük. Ağrı, öfke, korku veya diğer duyguları ifade etmek için bir günlüğe yazın.
- Sosyal. İzole olmayın. Etkinliklere katılma ve aile ya da arkadaşlar ile düzenli olarak bir araya gelmeye çalışın.
- Katılmak. Benzer zorluklarla karşılaşan başka kişilerle bağlantı kurabilmeniz için bir destek grubuna katılın.
- Odaklanın. Hedeflere odaklı kalın. Obezitenin üstesinden gelmek devam eden bir süreçtir. Hedeflerinizi akılda tutarak motive kalın. Durumunuzu yönetmek ve hedeflerinize doğru ilerlemekten sorumlu olduğunuzu kendinize hatırlatın.
- Rahatlayın. Gevşeme ve stres yönetimini öğrenin. Stresi tanımayı öğrenmek ve stres yönetimi ve gevşeme becerilerini geliştirmek, sağlıksız beslenme alışkanlıklarını kontrol etmenize yardımcı olabilir.
Randevu için hazırlanmak
Kilo endişeleriniz hakkında açık ve dürüst bir şekilde doktorunuzla konuşmak, sağlığınız için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biridir. Bazı durumlarda, yaşadığınız bölgede varsa bir obezite uzmanına sevk edilebilirsiniz. Ayrıca bir davranış danışmanı, diyetisyen veya beslenme uzmanına da yönlendirilebilirsiniz.
Ne yapabilirsiniz
Bakımınızda aktif bir katılımcı olmak önemlidir. Bunu yapmanın bir yolu, randevunuza hazırlanmaktır. Tedavi için ihtiyaçlarınızı ve hedeflerinizi düşünün. Ayrıca, sorulacak soruların bir listesini yapın. Bu sorular şunları içerebilir:
- Hangi yeme ve aktivite alışkanlıkları benim sağlık endişelerime ve kilo almama sebep oluyor?
- Kilomu yönetmede karşılaştığım zorluklar hakkında ne yapabilirim?
- Obezitenin neden olduğu başka sağlık problemlerim var mı?
- Bir diyetisyen görmeli miyim?
- Kilo yönetimi uzmanlığı olan bir davranışsal danışman görmeli miyim?
- Obezite ve diğer sağlık sorunlarım için tedavi seçenekleri nelerdir?
- Zayıflama müdahalesi benim için bir seçenek mi?
Doktorunuza sahip olduğunuz herhangi bir tıbbi durum hakkında ve aldığınız herhangi bir reçete veya reçetesiz ilaçlar, vitaminler veya takviyeleri hakkında bilgi verdiğinizden emin olun.
Doktorunuzdan ne beklenmeli
Randevunuz sırasında, doktorunuz size kilo, yeme, aktivite, ruh hali ve düşünceleriniz ve sahip olabileceğiniz herhangi bir semptom hakkında bir takım sorular soracaktır. Aşağıdaki gibi sorular sorulabilir:
- Lisede ne kadar kilo aldın?
- Yaşadığınız hangi olaylar kilo alımı ile ilişkili olabilir?
- Tipik bir günde ne ve ne kadar yersiniz?
- Tipik bir günde ne kadar aktivite yaparsınız?
- Hayatının hangi dönemlerinde kilo aldınız?
- Kilonuzu etkilediğine inandığınız faktörler nelerdir?
- Günlük hayatınız kilonuzdan nasıl etkilenir?
- Hangi diyetler veya tedavilerle kilo vermeye çalıştınız?
- Kilo kaybı hedefleriniz nelerdir?
- Kilo vermek için yaşam tarzınızda değişiklikler yapmaya hazır mısınız?
- Nelerin kilo vermenizi engelleyebileceğini düşünüyorsunuz?
Bu arada ne yapabilirsiniz
Planlanan randevunuzdan önce zamanınız varsa, randevudan iki hafta önce bir diyet günlüğü tutarak ve bir adım sayacı (pedometre) kullanarak bir günde kaç adım attığınızı kaydederek randevu için hazırlanmanıza yardımcı olabilirsiniz.
Ayrıca, kilo vermeye başlamanıza yardımcı olacak seçimler yapmaya başlayabilirsiniz:
- Diyetinizde sağlıklı değişiklikler yapmak. Diyetinize daha fazla meyve, sebze ve kepekli tahıllar ekleyin. Porsiyon miktarlarını azaltmaya başlayın.
- Aktivite seviyenizi arttırmak. Kalkın ve evinizin etrafında daha sık hareket etmeye çalışın. İyi durumda değilseniz veya egzersiz yapmaya alışkın değilseniz yavaş yavaş başlayın. Günlük 10 dakikalık bir yürüyüş bile yardımcı olabilir. Herhangi bir sağlık durumunuz varsa veya belirli bir yaşın üzerindeyseniz — erkekler için 40’ın üzerinde ve kadınlar için 50’nin üzerinde — yeni bir egzersiz programına başlamadan önce doktorunuzla konuşana kadar bekleyin.
Related posts
