SUYUN ÖNEMİ?
Su, insan yaşamı için oksijenden sonra gelen en önemli öğedir. İnsan, besin almadan haftalarca canlılığını sürdürmesine karşın, susuz ancak birkaç gün yaşayabilir. İnsan, vücudundaki karbonhidrat ve yağın tümünü, proteinlerin yarısını, vücut suyunun ise %10 ‘unu yitirdiğinde yaşamı tehlikeye girer. Vücut suyunun %20 oranında eksilmesi ölümle sonuçlanır. Vücut yağı, vücut kasına göre daha az su içerir. Kaslı erkekler kadınlara göre daha fazla su taşırlar. Zayıf bireylerin yağ dokuları az olduğundan daha fazla su miktarına sahiptirler. Ortalama insan vücudunda 38-46 litre su bulunur.
SUYUN VÜCUTTAKİ İŞLEVLERİ?
Besinlerin sindirim , emilim ve hücrelere taşınmasını, besin öğlerinin hücrelerde metabolizmaları sonucu oluşan ögelerin atılmak üzere akciğer ve böbreklere taşınıp dışarı atılması, vücut ısısının denetimi, eklemlerin kayganlığının sağlanması ve elektrolitlerin taşınması
Vücuttaki su oranının yeterli düzeyde tutulması yaşamsal önem taşıdığından vücuttan kaybolan miktarlarda su alınması zorunludur. Normal koşullarda atılan ortalama 2.5lt su besinler, içecekler ve metabolik olarak karşılanır.
YETERLİ SU İÇTİĞİMİZE VÜCUDUN YANITI?
- Yeterli sıvı aldığımızı bilmenin en kolay yolu idrar rengine bakmaktır.
- Yeterince su içiyorsak, idrarımız berrak ya da açık/soluk sarı olacaktır.
- Koyu sarı, yeterli su içmediğimiz anlamına gelir.
- Yeterli su içenlerin genellikle barsak hareketleri daha rahattır.
- Kabızlık, yeterli su içmediğimiz anlamına gelebilir.
OBEZİTE CERRAHİ HASTALARINDA SU TÜKETİMİ?
Obezite Cerrahi hastalarında sıvı alımı uzayan ve sıcak yaz günlerinde olabildiğince artış göstermelidir. Çok sıcak havalarda vücut normal ısısının sağlanması için daha fazla su harcar. Vücudumuzdaki sıvı dengesini normal düzeylerde tutmak için mutlaka günde en az 8 bardak su içimi önemlidir. Kış mevsiminde susama ihtiyacında ki azalma gün içerisinde su tüketimini düşürecektir. Bu sebeple kış aylarında ekstar su alımana dikkat edilmelidir.
Bariatrik cerrahi hastalarında sıvı alımını sadece su ile karşılamamız çok mümkün olmamaktadır. Süt, ayran, çorba, komposto ve bir miktarda olsa katı besinlerle sıvı alımı desteklenir. Ancak kafein içeren kahve, çay ve diğer içecekler sıvı gereksinimini karşılasa da uygun su kaynakları olarak sayılmaz. Örneğin kafein içeren kahve içildiğinde su alırsınız, ancak diüretik etkisinden dolayı daha fazla idrar çıkışı yaparak daha fazla sıvı kaybedersiniz.
Kafein içeren içeceklerin diüretik etkilerinden dolayı tüketilirken beraberinde aynı miktarda su içilmelidir. Ekstra iki sıvı tüketimi tüp mideli hastalarda pek mümkün olmayacaktır. Özellikle sıvı alımının çok kısıtlı olduğu ameliyat öncesi ilk aylarda kafein içeren içeceklerin tüketimi sınırlandırılmalıdır. Sanıldığı gibi kahve ve çay gibi hazırlanılışında su kullanılan içeceklerin günlük su miktarını karşıladığını desteklediği düşüncesi doğru değildir. Su tüketiminde zorluk çeken bireyler suyun aromatik yapısını değiştirip, suya lezzet katmaları için alternatifler çözüm yolları üretilebilir. Su tüketimini arttırmak için suyun içerisine birkaç damla limon- nane yaprakları ve taze meyveler, çubuk tarçın ilave ederek sularına aromatik tatlar katabilir.
Su tüketimini azaltan en büyük nedenlerden biriside su içiminin günlük yaşam temposu içerisinde unutulmasıdır. Çalışma ortamımızda görebileceğimiz noktalarda su şişesi bulundurup, masamızda küçük notlar bulundurarak ya da hareket halinde olan bireylerin su şişesini yanlarından eksik etmemesiyle su tüketimini arttırma konusunda olumlu davranışlar kazanılabilir.
Diyetisyen Hüsniye Rakipoğlu Odabaş