Tıbbi Efsaneler: Obezite ile ilgili 5 yaygın efsane
Morbid obez bireylerde aşırı kilo ve vücut yağ oranındaki artışa bağlı bir dizi sağlık problemi oluşmaktadır.
Obezitenin diyet ve egzersizle tedavisinin sağlanamaması durumunda obezite cerrahisi, obeziteye bağlı ortaya çıkan yandaş sorunların iyileşmesinde, tamamen düzelmesinde ve obeziteye bağlı yeni sorunların ortaya çıkmasını önlemede oldukça etkin bir çözüm yoludur. Öncelikle obezitenin oluşma nedeni tespit edilip, bu yönde çözüm yolları aranması tedaviden daha kısa sürede yanıt alınmasını ve kalıcı sonuçlara ulaşılmasını sağlar.
Morbid Obezite Oluşma Nedenleri
- Genetik ve çevresel faktörler
- Metabolizmadaki değişimler ( Metabolik – Hormonal Bozukluklar)
- Aşırı miktarda yemek yenmesi ve yüksek kalori alımı
- Hareketsiz bir yaşam biçimi ve egzersiz azlığı
Obezitenin oluşumunda genetik ve çevresel faktörlerin etkilerine bakıldığında çevresel etkenler daha baskın gözükmektedir. Genetik faktörler obezite oluşumunda % 25-40 oranında rol oynamaktadır. Bu kalıtsal yatkınlıkla obez anne – baba çocuklarının obez olması durumu normalden 2-3 kat daha fazladır. Anne ve babanın her ikisinin obez olması halinde çocuklarında % 80, biri obez ise çocuklarında %40, ikisi normal kilolu ise %10 oranında obez olma riski vardır. Aynı genetik yapıya sahip olanlarda vücut yağında benzer değişiklikler gösterme eğilimi olduğu ikizler üzerinde yapılan çalışmalarla gösterilmiştir.
Obezite etiyolojisinde genetik faktörlerin dışında birçok faktör rol oynamakla birlikte enerji alımını arttıran ve fiziksel aktiviteyi azaltan sosyal ve çevresel faktörler en önemli etkenlerdir. Çevresel nedenler; aşırı beslenme, fiziksel hareket azlığı ya da hareketsizlik halleri obezite sıklığını artıran en önemli nedenler arasındadır. Toplumlar modernleştikçe daha mekanize hale gelmekte ve enerji harcamayı gerektiren işler azalmaktadır. Fizik aktivitenin azalmasına karşın damağa hitap eden yüksek enerjili besinlerin tüketimi de artmaktadır.
Metabolik ve hormonal bozukluklar arasında yer alan; Cushing sendromu, Hipotiroidi, Polikistik over sendromu, Büyüme hormonu yetmezliği, Hipogonadizm obezitenin metabolizmaya bağlı olarak oluşmasını sağlar.
İlaç ve hormon tedavileri kortizon kullanımı, antidepresan, vs. psikiyatride kullanılan bazı ilaçlar, psikolojik nedenlerle aşırı yemek yenmeside önemli bir obezite nedenidir.
Cinsiyet ve yaş faktörüne bakıldığında kadınlarda obezite erkeklere göre daha sık görülmekte ve yaşta ki artışla birlikte obeziteye eğilim de artmaktadır.
Obezite gelişiminde çocukluk obezitesinin de önemi vardır. Özellikle kızlarda çocukluk obezitesinin daha büyük ölçüde kalıcı olduğu gözlenmektedir. Çocukluk obezitesinin gelişiminde de infant dönemdeki beslenme etkili olmaktadır. Bu dönemdeki diyetin yağ hücrelerini etkilediği ve gelecekteki obezite olasılığını arttırdığı şeklinde hipotezler vardır ve erken dönemdeki obezitenin sol id gıdalara erken geçme veya az emzirmeyle de ilişkisine dikkat çekilmektedir
Diyetisyen Hüsniye Rakipoğlu Odabaş
Related posts
