Kilo vermenize yardımcı olan operasyonlara bariatrik cerrahi denir. Özellikle diyetinizi iyileştirmek, daha aktif olmak, diyet hapları işe yaramadıysa ve çok fazla kilo vermeniz gerektiğinde iyi bir seçenektir.
En sık uygulanan bariatrik işlemlerden ikisi sleeve gastrektomi ve gastrik bypass cerrahisidir.
İki prosedür arasında benzerlikler vardır, ancak önemli farklılıklar da mevcuttur.
Bu makale, iki ameliyatında hem artı ve eksilerine hem de hangisinin hangi durumda düşünülmesi gerektiğini ele alacaktır.
Bu iki ameliyat arasındaki fark nedir?
Hem tüp mide ameliyatı hem de gastrik bypass, midenizi normal boyutundan küçük bir keseye haline getirir. Bu iki şekilde kilo kaybına neden olur:
- mide çabuk dolar, böylece kendinizi tok hissetmeden önce yiyebileceğiniz yiyecek miktarını sınırlar
- yaygın olarak “açlık hormonu” olarak bilinen ghrelin miktarı azalır
İki prosedür, yeni mide kesesinin oluşturulma biçiminde farklılık gösterir.
Sleeve gastrektomi cerrahisi
Tüp mide ameliyatı ile cerrah midenizin yaklaşık yüzde 80’ini kalıcı olarak çıkarır.
Geriye kalan muz şeklindeki küçük bir mide kesesi olarak dikilir. Başka hiçbir değişiklik yapılmaz.
Gastrik bypass ameliyatı
Roux-en-Y gastrik bypass olarak da adlandırılan bu prosedürle, midenizin çoğunu ve ince bağırsağınızın ilk kısmını çıkararak veya “bypas edilerek” küçük bir mide kesesi oluşturulur.
Yeni oluşturulan mide kesesi daha sonra kalan ince bağırsağa yeniden bağlanır.
Midenin baypas edilen kısmı ince bağırsağa bağlanır, bu nedenle hala orada üretilen asit ve sindirim enzimlerini sağlar.
İnce bağırsağınızın midenizle birlikte çıkarılan kısmında normalde bazı besinler ve kalorilerin emilimi gerçekleşir.
Bu bölüm atlandığından, bu kalorilerin emilimi gerçekleşmez, bu da kilo kaybınıza katkıda bulunur.
Başka bir seçenek
Gastrik bant cerrahisi üçüncü tip bir bariatrik cerrahidir.
Bu işlemle, midenizin bir kısmına şişirilebilir bir bant yerleştirilerek küçük bir mide kesesi oluşturulur.
Kese ile midenizin geri kalanı arasındaki açıklığın boyutu, kaybettiğiniz kilo miktarını etkiler.
Bu, bandı karnınızın derisinin altına yerleştirilen bir bağlantı noktasından şişirerek veya söndürerek ayarlanabilir. Mide bandı ameliyatı, bant çıkararak kolayca tersine çevrilebilir.
İyileşmede bir fark var mı?
Gastrik bypass, tüp mide ameliyatından daha karmaşıktır. Bunun nedeni, gastrik bypassın iki aşamalı bir prosedür olması, tüp midenin ise sadece bir adım içermesidir.
İki ameliyat yöntemi de laparoskopik olarak yapılır.
Bu, ameliyatı gerçekleştirmek için karnınızdaki birkaç küçük insizyondan bir kamera ve diğer aletlerle ışıklı bir kapsam içeren laparoskop ile yapılır.
Her şey yolunda gittiğinde çok fazla ağrı yaşamazsınız ve sıvıları tutabilirsiniz. Genellikle gastrik kol ameliyatından 1-2 gün sonra eve gidersiniz.
Tüp mide ameliyatından sonra çok fazla ağrınız varsa, sıvıları tutamıyorsanız veya başka sorunlarınız varsa, hastanede fazladan bir veya iki gün geçirmeniz gerekebilir.
Gastrik bypass daha karmaşık olduğundan, eve gidecek kadar iyileşmeden önce muhtemelen hastanede en az 2 gün geçirebilirsiniz.
Ameliyattan sonra komplikasyonlarınız varsa hastanede daha uzun süre kalmanız gerekebilir.
Bazen laparoskopik cerrahi mümkün olmadığından açık cerrahi yapılır. Bu, karnınızda çok daha büyük bir kesi gerektirir. Bu tip insizyonların iyileşmesi küçük laparoskopik insizyonlardan daha uzun sürer.
Size açık ameliyatınız yapıldıysa, insizyonunuz eve gidebilecek kadar iyileşene kadar hastanede olacaksınız. Bu genellikle hastanede 4 veya 5 gün anlamına gelir.
Açık ameliyata ihtiyaç duymanızın nedenlerinden bazıları şunlardır:
- daha önce mideden ameliyat olmuş iseniz
- aşırı kiloluysanız
- obeziteye ek olarak önemli tıbbi sorunlarınız var ise
Hastaneden çıktıktan sonra tamamen iyileşmek için zamana ihtiyacınız olacaktır. Normal aktivitelerinize devam edebilmeniz için 3 veya 4 hafta boyunca dikkatli olmanız gerekir.
Peki ya riskler ve komplikasyonlar?
Bariatrik cerrahi nispeten güvenli bir işlemdir.
Amerikan Metabolik ve Bariatrik Cerrahi Derneği’ne göre, büyük bir komplikasyon riski yaklaşık yüzde 4’tür. Bu, obezite ile ilişkili ciddi sağlık komplikasyonları geliştirme riskinden çok daha düşüktür.
Bariatrik cerrahi de dahil olmak üzere herhangi bir ameliyatı zorlaştırabilecek bazı faktörler şunlardır:
- kan kaybı (kanama)
- bacağınızda (derin ven trombozu) veya akciğerlerinizde (pulmoner emboli) kan pıhtısı gelişimi
- genel anestezinin yan etkileri
- kesi yeri enfeksiyonu
- postoperatif ağrı
- zatürre
Bariatrik cerrahi sonrası olası komplikasyonlar şunlardır:
- safrakesesi taşı
- vitamin ve besin eksiklikleri
- çok hızlı yemek yemekten, şekerli, kızartılmış veya yağlı yiyecekler veya süt ürünleri yemekten kaynaklanan bulantı, terleme ve şiddetli ishal (damping sendromu)
- sarkık veya gevşek deri
Sleeve gastrektomi cerrahisinden kaynaklanan komplikasyonlar
Sleeve gastrektomi ameliyatına özgü komplikasyonlar şunlardır:
- reflü
- midede kaçak
- mide kesesi boyunca daralma (darlık)
- midede tıkanıklık
Gastrik bypass ameliyatından kaynaklanan komplikasyonlar
Gastrik bypass’a özgü komplikasyonlar şunlardır:
- ince bağırsağınızın bir kısmının bypass edilmesinden dolayı beslenme yetersizliği riski daha yüksektir
- alkole karşı aşırı duyarlılık
- mide ülseri
- bağırsak tıkanıklığı
- mide perforasyonu
Peki ya diyet değişiklikleri?
Tüp mide ameliyatı ve gastrik bypass ameliyatından sonra yapmanız gereken diyet değişiklikleri temelde aynıdır.
- Ameliyattan yaklaşık bir hafta sonra sadece sıvı tüketmektesiniz.
- Sonraki 3 hafta boyunca, püre haline getirilmiş yiyecekleri ve daha sonra yumuşak yiyecekleri yiyebileceksiniz.
- Ameliyattan iki ay sonra normal kıvamda yemek yiyebiliyor olacaksınız.
Postoperatif diyetteki temel fark, ne kadar yiyebileceğinizi etkileyen mide kesenizin büyüklüğüdür.
- Tüp mide ameliyatı ile, kabaca bir hokey diskinin büyüklüğü olan yaklaşık 90 gr besin tutan bir kese oluşturulur.
- Gastrik bypass ile, mide kesesi kapasiteniz yaklaşık 30 g veya yaklaşık bir golf topu büyüklüğündedir.
Gastrik sleeve veya gastrik bypass ameliyatınızdan sonra izlemeniz gereken önemli beslenme kuralları şunlardır:
- az miktarda yemek yemek ve doyduğunuzda durmak
- yemeğinizi iyice çiğnemek
- yavaş yavaş yemek
- önerilen vitamin ve takviyeleri almak
- yeterince su tüketiyor olmak
- hızlı bir şekilde içmek yerine sıvıları yudumlamak
- sert et ve ekmek gibi sindirimi zor yiyeceklerden kaçınmak
- gazlı içeceklerden kaçınmak
Keseniz zamanla genişleyebilir. Bariatrik cerrahiden sonra fazla yemek yememek önemlidir çünkü keseniz kaybettiğiniz kiloyu geri kazanmanız için yeterince büyüyebilir.
Artıları ve eksileri nelerdir?
Hem tüp mide ameliyatı hem de gastrik bypass için geçerli olan en büyük avantajlardan biri, bu prosedürlerin aşağıdakiler gibi obezite ile ilgili durumlar için riskinizi önemli ölçüde azaltmasıdır:
- tip 2 diyabet
- (hipertansiyon)yüksek tansiyon
- yüksek kolesterol (hiperlipidemi)
- kalp hastalıkları
- inme
- yağlı karaciğer hastalığı
Tüp mide ameliyatı için artılar ve eksiler
Gastrik sleeve in artı yanları
- Aşırı vücut ağırlığınızın yüzde 65’ine kadar kaybedebilirsiniz.
- Bu prosedür tek adımdan oluşur yani komplikasyon riski daha düşüktür.
- İyileşme gastrik bypass ile karşılaştırıldığında daha hızlıdır.
- Besinlerin ve vitaminlerin emilimi ile ilgili daha az sorun yaşarsınız.
- Damping sendromu daha az görülür.
Gastrik sleeve in eksi yanları
- Gastrik bypass ile karşılaştırıldığında daha az kilo kaybı görülür.
- Kilo kaybı daha yavaştır.
- Tersine döndürülemez.
- Reflüye neden olabilir.
Gastrik bypass ameliyatı için artılar ve eksiler
Gastrik bypass artıları
- Aşırı vücut ağırlığınızın yüzde 80’ine kadar kaybedebilirsiniz.
- Gastrik bypass, daha az kalorinin emilimi sağlar.
- Tüp mide ameliyatından daha hızlı kilo verirsiniz.
- Zor olsa da, tersine çevrilebilir.
Gastrik bypassın eksileri
- Bu prosedür iki adımdan oluşur yani komplikasyon riski daha yüksektir.
- İyileşme süresi tüp mide ameliyatından daha uzundur.
- Gastrik bypass sonucu besin ve vitamin eksiklikleri görülebilir.
- Damping sendromu görülmesi daha yaygındır.
Hangisi sizin için doğru olandır?
Sizin için doğru olan bariatrik cerrahi türü, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır:
- kilonuz
- tıbbi geçmişiniz
- sahip olabileceğiniz herhangi bir sağlık durumu
- beklentileriniz
Bu faktörler ve bariatrik cerrahinin sizin için bir seçenek olup olmadığı hakkında doktorunuzla konuşun. Birlikte hangi tür ameliyatın sizin için daha uygun olup olmadığına karar verebilirsiniz.
Netice
Tüp mide ve gastrik bypass her iki tip bariatrik cerrahidir. İki prosedür arasında benzerlikler vardır, ancak önemli farklılıklar da bulunmaktadır. Her iki ameliyatın da artıları ve eksileri vardır.
Bariatrik cerrahi için aday olabileceğinizi düşünüyorsanız, bu prosedürlerin ve diğerlerinin riskleri ve pozitif yanları hakkında doktorunuzla konuşun.
Doktorunuzun tavsiyesi ve bilgisi ile bariatrik sleeve veya bariatrik bypass ameliyatının sizin için uygun olup olmadığına karar verebilirsiniz.