Dokularda sıvı birikmesinden kaynaklanan ayak ve ayak bileklerinin aşırı şişmesine ödem denir. Vücudunuzun herhangi bir yerine lokalize olabilir veya genelleştirilebilir.
Şişme genelde tuzlu yiyecekler yedikten ve çok uzun süre aynı pozisyonda oturduktan sonra görülür. Bazı insanlar hormonal değişiklikler nedeniyle şişlik yaşayabilir. Ancak, bunlar şişmenin tek nedeni değildir.
Diyabet ayrıca ayaklarda ve ayak bileklerinde ödem veya şişmeye neden olabilir. Diyabetli kişilerde şişlik genellikle diyabet ile ilişkili faktörlerden kaynaklanır, örneğin:
• obezite
• zayıf dolaşım
• venöz yetmezliği
• kalp sorunları
• böbrek problemleri
• ilaç yan etkileri
Nadir durumlarda ödem, sızdıran kılcal damarlara sahip olma eğiliminin artması veya bazen büyük miktarda insülin almasından kaynaklanabilir.
Diyabet ve şişlik
Diyabet, vücudun hiç veya yeterli insülin üretmediği bir durumdur. İnsülin pankreas tarafından salgılanan bir hormondur. Hücrelerinizin şekeri almasına yardımcı olur.
Vücudunuz insülini düzgün kullanamazsa, kanınızda yüksek düzeyde glikoz (şeker) birikebilir. Tedavi edilmezse, yüksek glikoz seviyeleri daha küçük kan damarlarının duvarlarına zarar verebilir. Bu hasar zayıf kan dolaşımına neden olabilir.
Vücutta kan düzgün dolaşmadığında sıvı; bacaklar, ayak bilekleri ve ayaklar gibi vücudunuzun belirli kısımlarında sıkışır.
Şeker hastalığınız varsa, iyileşmeyi yavaşlatma eğilimi nedeniyle, ayak veya ayak bileği yaralanmasından sonra şişlik de oluşabilir.
Zamanla, yüksek kan şekeri, alt ekstremitelerinizdeki ve vücudunuzun diğer kısımlarındaki sinirlere zarar verebilir. Bu, burkulma, kırıklar ve kesikler gibi yaralanmaları tespit etmeyi zorlaştıran uyuşmaya yol açabilir.
Tedavi edilmeyen burkulmalar ve kırıklar şişmeyi tetikleyebilir. Ek olarak, tedavi edilmemiş bir kesik enfekte olabilir ve şişebilir.
Bazen ödem kalp, böbrek veya karaciğer hastalığı gibi altta yatan bir sorunun varlığına dair bir ipucu olabileceğinden, yaşadığınız herhangi bir şişlik hakkında önce doktorunuzla konuşun.
Şeker hastalığınız varsa, kesikler, çürükler ve diğer yaralanmalar için ayaklarınızı düzenli olarak kontrol etmeniz önemlidir. Alt ekstremitelerinizde dolaşım problemleri veya sinir hasarı olup olmadığını kontrol etmek için periyodik olarak bir ayak uzmanına gözükün.
Şeker hastalığına bağlı şişlik yaşarsanız, ayaklarınızdaki sıvıyı yönetmenize yardımcı olacak 10 ipucu.
1. Kompresyon çorapları kullamak
Sıkıştırma çorapları, ayaklarınızda ve bacaklarınızda doğru miktarda basıncı korumaya yardımcı olur. Bu, ayaklarınızdaki kan dolaşımını artırabilir ve şişmeyi azaltabilir.
Kompresyon çoraplarını bir mağaza, eczane veya tıbbi malzeme deposundan satın alabilirsiniz. Bu çoraplar hafif, orta ve ağır dahil olmak üzere farklı seviyelerde mevcuttur. Hangi seviyeyi satın alacağınızı bilmiyorsanız doktorunuzla konuşun.
Kompresyon çoraplarının çok sıkı olmaması önemlidir, bu nedenle hafif sıkıştırma ile başlayın ve gerekirse sıkıştırmayı artırın. Çok sıkı bir kompresyon çorabı aslında dolaşımı engelleyebilir. Çorapların açık yaralar veya kesikler üzerine yerleştirilmemesi de önemlidir.
Sıkıştırma çorapları baldırdan dizinize kadar olan alanı kaplar. Çorapları gün boyunca normal çoraplar gibi giyin ve yatmadan önce çıkarın. Bir bacağa mı yoksa ikisine mi giymeniz gerekip gerekmediğini doktorunuzla konuşun.
Bacaklarınız şişmeye eğilimli ise uçakta da kompresyon çoraplarını giyebilirsiniz. Bunun sizin için doğru olup olmadığını kontrol etmek için mutlaka doktorunuzla görüşün.
2. Ayaklarınızı yükseltin
Ayağınızı kalp seviyesinin üzerine yükseltmek, vücudunuzun alt kısmındaki sıvı tutulmasını azaltmaya da yardımcı olabilir. Sıvı ayağınızda toplanmak yerine, vücudunuza doğru döner.
Bir kanepede otururken veya yatakta yatarken ayağınızı yükseltebilirsiniz. Bacağınızı desteklemek için yastıklar, ayak yükseltme yastığı veya üst üste kitap koyup kullanabilirsiniz.
Bir masada oturuyorsanız ve bacaklarınızı kalp seviyesinin üzerinde tutamıyorsanız, bir puf kullanmak şişlikten biraz rahatlama sağlayabilir.
Bacaklar Duvarda yoğa pozisyonu da yardımcı olabilir. Yapılışı şöyledir:
• Sırt üstü uzanın ve kalçalarınızı mümkün olduğunca duvara yakın konumlandırın.
• Yatarken bacaklarınızı kaldırın ve duvara yaslayın.
• Bu pozisyonu yaklaşık 5 ila 10 dakika koruyun.
3. Düzenli egzersiz
İnaktif olmak ayaklarınızdaki şişliği artırabilir. Gün boyunca mümkün olduğunca hareket etmek için uyumlu bir çaba gösterin. Egzersiz sadece kilo yönetimi ve kan şekerini iyileştirmek için yararlı değildir, aynı zamanda kan dolaşımını teşvik edebilir ve şişmeyi azaltabilir.
Yüzme, bisiklete sürmek ve yürüyüş gibi ağırlık taşımayan egzersizleri seçin. Haftanın çoğu günü 30 dakika egzersizi hedefleyin.
4. Kilo vermek
Kilo vermek ayrıca alt ekstremitelerinizdeki şişliği azaltmaya yardımcı olur. Daha az eklem ağrısı, daha düşük kardiyovasküler hastalık riski Sağlıklı bir kilonun korunmasının faydaları arasındadır ve normal kan şekeri seviyesini korumayı kolaylaştırır.
Kan şekeriniz hedef aralıkta olduğunda, zayıf kan dolaşımına ve şişmeye neden olan kan damarlarınıza zarar verme olasılığınız daha düşüktür.
5. Susuz kalmamak
Vücudunuz sıvı tutarsa, daha fazla su içmek faydasız görünebilir. Ama ne kadar çok sıvı alırsanız, idrara çıkma yoluyla o kadar fazla sıvı atarsınız.
Ayrıca, susuz kaldığınızda vücut ekstra suyu tutar. Şişkinliği azaltmak için günde 8 ila 10 bardak su içmeyi hedefleyin.
Sıvı alımınızı arttırmadan önce, bunun sizin için doğru olup olmadığını belirlemek için önce doktorunuza danışın. Bazen ödem, kalp problemleri veya karaciğer problemlerinden kaynaklanır ve doktorunuz size sıvı alımınızı kısıtlamanızı önerebilir.
6. Tuzu sınırlamak
Çok fazla tuzlu yiyecek tüketmek şişmeyi daha da kötüleştirebilir. Tuz yerine, aşağıdaki baharatlarla pişirin:
• sarımsak tozu
• güvey otu
• biberiye
• kekik
• biber
Mayo Clinic’e göre, Amerikalılar ortalama olarak günde yaklaşık 3.400 miligram (mg) sodyum tüketiyor, ancak kılavuzlar günde en fazla 2.300 mg alımını öneriyor.
Diyabetiniz varsa, daha az tuz tüketmeniz gerekebilir. Günde ne kadar tuz tüketebileceğiniz hakkında doktorunuza danışın. Tuzu kesmek için, daha fazla taze meyve ve sebze tüketin, işlenmiş gıdalar satın almayın ve düşük sodyumlu konserve ürünler araştırın.
7.Her saat kalkıp hareket etmek
Uzun süre oturmak da şişmeyi artırabilir. En az saatte bir kez kalkmak ve kan dolaşımını teşvik etmek için üç ila beş dakikalık kısa bir yürüyüş yapın. Her saat hareket etmenizi için bir hatırlatıcı ayarlamak yararlı olabilir.
8. Magnezyum takviyelerini deneyin
Magnezyum, sinir fonksiyonunu ve kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı olan bir mineraldir. Sıvı tutma veya şişme, magnezyum eksikliğinin bir işareti olabilir.
Eksikliği düzeltmeye yardımcı olmak için günde 200 ila 400 mg magnezyum alın. Magnezyum takviyelerini belirtildiği gibi kullanın. Diğer ilaçları kullanıyorsanız veya sağlık sorunlarınız varsa önce doktorunuzla konuşun.
Yüksek miktarda magnezyum takviyesi almak ishal, mide krampları ve mide bulantısına neden olabilir. Düzensiz kalp atışı ve kalp durması alınan takviyelerin ciddi komplikasyonları arasındadır.
Kronik böbrek hastalığınız varsa, takviye almak kanınızda magnezyum birikmesine neden olabilir ve bu da kas güçsüzlüğüne neden olabilir.
9. Uçucu yağları denemek
Bazı uçucu yağların topikal uygulaması da kan dolaşımını artırabilir. Örneğin, lavanta yağının kan dolaşımını iyileştirmeye ve ödemi azaltmaya yardımcı olduğu bildirilmiştir.
Şişmeyi azaltabilecek diğer uçucu yağlar arasında nane, papatya ve okaliptüs bulunur, ancak bu ilaçların etkinliğini kanıtlamak için yeterli araştırma yoktur.
10. Ayaklarınızı Epsom tuzuna batırın
Epsom tuzu, ağrıyı hafifletmeye ve şişmeyi azaltmaya yardımcı olan bir magnezyum sülfat bileşiğidir. Bir ayak banyosu veya küveti suyla doldurun ve suya biraz Epsom tuzu dökün. Ayaklarınızı yaklaşık 15 ila 20 dakika bekletin.
Diyabetik nöropatiniz varsa, ayağınızın yaralanmasını önlemek için önce su sıcaklığını elinizle e test ettiğinizden emin olun.
Doktora ne zaman gitmeli?
Şişkinliğiniz yeni, kötüleşen veya genel ise, doktorunuza danışın. Durumunuzu teşhis edebilir ve hangi ev tedavisinin sizin için doğru olabileceğini belirleyebilirler.
Şeker hastalığı olan bir kişide şişme şeker hastalığı ile ilişkili olan nedenlerden kaynaklanıyor olabilir:
• venöz yetmezliği
• obezite
• kalp yetmezliği
• karaciğer veya böbrek problemleri
• lenfödem
• ilacın yan etkisi
• düşük protein seviyeleri
Evdeki tedavi ile iyileşmeyen ayak, bacak veya ayak bileği şişmesi için doktorunuza danışın.
Ayrıca sadece vücudunuzun tek tarafında meydana gelen şişlik için de bir doktora görünmelisiniz. Bu, bacağınızdaki derin damarlardan bir veya daha fazlasında gelişen bir kan pıhtısı olan derin ven trombozunun bir işareti olabilir. Bu durum ağrıya, şişmeye neden olabilir veya hiç belirti göstermeyebilir.
Ayrıca, enfeksiyonları önlemek için ayaklarınızı düzenli olarak kontrol etmeyi alışkanlık haline getirin. İyileşmeyen yaralar, ülserler veya kabarcıklar varsa, bir doktora görünün.
Sonuç
Diyabetli olmak, genellikle birden fazla nedenden dolayı bacak şişmesi ile ilişkili olmasına rağmen, ayaklarda şişme diyabetli veya diyabetli olmadan da ortaya çıkabilir.
Ayaklarınızı yükseğe uzatmak, egzersiz yapmak ve susuz kalmamak gibi evde yapılabilen tedaviler bazen şişmeye iyi gelebilir. Bununla birlikte, herhangi bir yeni veya kalıcı şişlik hakkında doktorunuzla konuşmak önemlidir.