Diyabetli kişilerin diğerlerine göre ciltte kaşıntıya sahip olma eğilimlileri daha fazladır. Kalıcı kaşıntı rahatsız edici olabilir ve fazla kaşıma enfeksiyon ve acıya sebep olabilir.
Kaşıntı genellikle diyabetik polinöropati denilen, ilerlemiş diyabetin sinir hasarı yaptığında gelişen bir durumdur. Diyabet sonucu oluşan belli cilt durumları kaşıntılı cilde sebebiyet verebilir.
Diyabetli bir birey kaşıntılı bir cildi göz ardı etmemelidir. Kuru, tahriş olmuş veya kaşıntılı cildin enfekte olma olasılığı daha yüksektir ve diyabetli kişiler, sağlıklı bireyler kadar enfeksiyonlarla başarılı bir şekilde mücadele edemeyebilir.
Bu yazıda, diyabetli bir kişinin kaşıntı yaşama nedenlerine ve rahatlama sağlama konusunda ipuçları sunacağız.
Diyabetik kaşıntının sebepleri
Diyabet bölgesel kaşıntıya sebep olabilir.
Diyabetli bir bireyin diğerlerine göre neden daha sık kaşıntı yaşamasının birçok sebebi vardır.
Bazen kaşıntı cildin dış tabakasındaki sinir ucu hasarı sonucu oluşabilir.
Genellikle, diyabete bağlı kaşıntı diyabetik polinöropati ya da periferik nöropati sebebiyle oluşur. Bunlar yüksek kan şekeriyle seyretmesi sonucu özellikle el ve ayaklarda sinir ucu hasarlanmasıyla oluşan diyabetik komplikasyonlardır.
Diyabetli bireylerde sinir hasarı başlamadan önce yüksek seviyede sitokinler vücutta dolaşır. Bunlar kaşıntıya yol açabilen enflamatuvar maddelerdir.
Son çalışmalar yükselmiş sitokin seviyesi ve sinir hasarı arasındaki ilişkiyi desteklemektedir.
Bazen, kalıcı kaşıntı, diyabetli bir kişinin artmış sitokin düzeylerini nedeniyle sinir hasarı riski altında olduğunu gösterebilir. Birçok insan ayrıca nöropati geliştikten sonra bir semptom olarak kaşıntı yaşar.
Kaşıntı kalıcı hale gelirse tıbbi yardım almalısınız.
Diyabetli bireyler yine kaşıntıya sebep olabilecek, böbrek ve karaciğer yetmezliğini de içeren komplikasyonlar yaşayabilir.
Bazı kişiler ilaçların yan etkisi ya da alerjik bir reaksiyon olarak ciltte kaşıntı görebilirler.
Ancak kişi, doktoru ilacın alerjiye sebep olduğunu onaylayana kadar ilacını bırakmamalıdır. Doktorun başka bir ilaç reçetelendirmesi gerekebilir.
Ayrıca, kişiler zayıf dolaşımın bir sonucu olarak da kaşıntı yaşayabilirler. Böyle durumlarda kaşıntı genelde bacağın alt bölgesinde meydana gelir.
Parfümler, boyalar ve güçlü sabunlar içeren cilt ürünleri cildi kurutarak kaşıntıya neden olabilir.
Aynı zamanda cilt, kış aylarında kuruyabilir ya da hassaslaşabilir.
Diyabetik cilt sorunları
Bazen altta yatan cilt sorunları kaşıntıya sebep olur. Diyabetli bireyler diğer kişilerden daha kolay bir şekilde belli cilt sorunları ve enfeksiyonlarla karşılaşabilir.
Örnekler şunlardır:
- Mantar enfeksiyonu: Sporcunun ayağı ve jock kaşıntısı gibi mantar enfeksiyonları kaşıntıya neden olabilir. Ayrıca cilt kırmızı, sıcak veya şişmiş olabilir. Bazen küçük kabarcıklar, sıvı akıntısı üretir. Bu enfeksiyonlardan genellikle maya benzeri mantar olan Candida albicans sorumludur.
- Nekrobiyoz lipoidica diabeticorum (NLD): Bu, vücudun diğer kısımlarını da etkileyebilmesine rağmen, tipik olarak alt bacaklarda gelişen nadir bir cilt durumudur. NLD, koyu bir sınır ile skar benzeri bir lezyona dönüşen yükseltilmiş bir yüzeye sahip donuk, kırmızı bir nokta olarak başlar. Ağrı ve kaşıntıya neden olabilir.
- Erüptif ksantomatoz: Tip 1 diyabetli kişilerde daha sık görülür, bu durum deride fıstık büyüklüğünde sarı lezyonlar oluşturur. Yüksek kolesterol ve yağ seviyeleri, püsküren ksantomatoz riskini artırır. Noktalar genellikle bacaklarda, ayaklarda, ellerde, kollarda ve kalçalarda görülür. Her yumru etrafında kırmızı bir halka olacaktır ve kaşınabilir.
Semptomlar
Kaşıntının semptomları sebebe bağlıdır ve ona göre çeşitlenebilir.
Örneğin, eğer ki bir kişide periferik nöropati varsa, onlarda kaşıntı daha çok bacakların alt kısmında olur.
Ayrıca genellikle el ve ayaklarda his kaybı yaşayabilirler. Karıncalanma hissi bu semptomlara eşlik edebilir.
Belirli cilt rahatsızlıkları veya enfeksiyonları olan kişilerde leke veya lezyon bölgesi kaşınır.
Kaşıntı, bir kişinin kıyafetlerinin içinde rahatsızlık hissetmesine sebep olabilir, geceleri uyanabilir ve her zaman kaşımaları gerekiyormuş gibi hissettirebilir.
Rahatlama
Diyabetli bir kişi sağlıklı cildi korumak ve kaşıntıdan kurtulmak için birkaç adım atabilir, örneğin:
- Diyabeti dikkatli bir şekilde yönetmek ve kan şekeri seviyelerinin çok yükselmesini önlemek.
- Çok sıcak banyo yapmaktan kaçınmak. Sıcak su derideki nemi giderebilir.
- Banyo veya duştan sonra cilt hala nemliyken cilt losyonu uygulamak. Bununla birlikte, diyabetli bir kişi ayak parmakları arasında losyon uygulamamalıdır, çünkü bu zararlı mantarları çekmek için nem ile iş birliği yapabilir.
- Sert parfümler veya boyalar içeren nemlendiricilerden kaçınmak. Losyonun “yumuşak” veya “hipoalerjenik” olduğunu belirten bir ürün arayın. Bazı üreticiler diyabetli insanlar için özel olarak losyonlar oluşturmaktadırlar.
Sağlık diyet planını içeren yaşam tarzında yapılan değişiklikler de cilt semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.
Ne zaman doktoru görmeli?
Kaşıntıyı tedavi etmek için evdeki ilaçları deneyen ancak yaklaşık 2 hafta sonra da iyileşme görmeyen diyabetli herkes, doktorlarıyla diğer seçenekler hakkında konuşmalıdır.
Herkes zaman zaman kaşıntılı bir cilde sahip olsa da, diyabetli insanlar için kaşıntılı cilt zayıf diyabet kontrolüne ve potansiyel sinir hasarına işaret edebilir.
Doktor, diyabetin veya altta yatan cilt durumunun neden olup olmadığını belirlemek için kuru veya düzensiz cilt alanlarını değerlendirebilir.
Tedaviyi reçete edebilir veya bir kişinin diyabet yönetimi rutininde değişiklikler önerebilirler.