Diyabet çok sık baş ağrısına sebep olmaz. Yine de, baş ağrıları genellikle kendileri için tehlikeli olmasa da, diyabetli bir kişide kan şekeri kontrolü ile ilgili sorunları gösterebilir.
Amerikan Diyabet Derneğine göre Birleşmiş Milletlerdeki yaklaşık 30.3 milyon kişi diyabetlidir.
Diyabetli bireyler insülin hormonu ile kan şekerlerini kontrol edememektedir.
Zamanla, uzun süreli yüksek ya da düşük kan şekeri seyri kalp hastalıkları ya da böbrek yetmezliği gibi ciddi ve hatta hayati komplikasyonlara sebep olabilir.
Zayıf kan şekeri kontrolünün sonucu olarak baş ağrısının farkına varmak daha şiddetli sağlık problemlerinin önüne geçmenin ilk adımı olabilir.
Bu yazıda diyabet ve baş ağrıları arasındaki bağlantıyı inceleyeceğiz ve diyabet kaynaklı baş ağrılarını hafifletmenin yollarını hakkında önerilerde bulunacağız.
Diyabet ve bağ ağrısı
Diyabetli her bireyde baş ağrısı görülmez.
Hala kan şekerini yönetmeye çalıştıklarından dolayı, yeni tanı konmuş diyabetli bireyler daha sık baş ağrısı yaşayabilir.
Diğer diyabetliler için, kan şekerindeki değişmeler sebebiyle tipik olarak baş ağrısı görülebilir.
Baş ağrısı doktorların hiperglisemi olarak adlandırdığı yüksek kan şekerini ya da düşük kan şekeri dedikleri hipoglisemiyi gösteriyor olabilir.
Kan şekeri seviyelerindeki dalgalanmalar ne kadar yüksek seyrederse, diyabetli bir kişinin baş ağrısı yaşama olasılığı artar.
Bir kişinin bu dalgalanmalara bağlayabileceği baş ağrıları, epinefrin ve norepinefrin gibi hormon seviyelerinin değişmesinin bir sonucu olabilir. Bu hormonlar beyindeki kan damarlarını daraltabilir ve rahatsızlığa neden olabilir.
Hipoglisemi ve baş ağrısı
Doktorlar desilitre (mg / dl) başına 70 miligramdan daha düşük kan şekeri seviyelerinin hipogliseminin bir göstergesi olduğunu düşünmektedirler. Bu ciddi bir durumdur, çünkü glikoz beyindekiler dahil olmak üzere vücuttaki birçok hücre için birincil yakıt kaynağıdır.
Hipoglisemi semptomları genellikle aniden gelişir ve hiperglisemi semptomlarından çok daha belirgin olabilir.
Baş ağrılarına ek olarak, hipoglisemi semptomlarının bazıları şunlardır:
- kaygı
- bulanık görme
- titreme
- akıl karışıklığı
- baş dönmesi
- açlık
- sinirlilik
- mide bulantısı
- hızlı nabız
- nöbetler
- titreme
- terlemek
- yorgunluk
- bilinçsizlik
- zayıflık
Çok fazla insülin aldıklarında veya yeterli karbonhidrat tüketmediklerinde diyabetli kişilerde hipoglisemi oluşabilir.
Diyabeti dikkatli bir şekilde yönetmek ve hipoglisemi semptomlarını hızlı bir şekilde tedavi etmek önemlidir. Bu, baş ağrılarını ve daha ciddi komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir.
Hiperglisemi, kanda dolaşan çok fazla glikozdan kaynaklanır. Tip 1 diyabette, insülin üretimi eksikliği kan şekerinde ani yükselişlere sebep olur. Tip 2 diyabette vücut insülini doğru kullanamaz.
Ek risk faktörleri şunları içerir:
- şeker ve yağ oranı yüksek, zayıf bir diyet
- hareketsiz bir yaşam tarzı
- kan şekeri seviyelerini artıran kortizol hormonunu serbest bırakan stres
Hiperglisemi belirtileri genellikle yavaş görülür. Bununla birlikte, bir baş ağrısı hipergliseminin erken bir belirtisi olabilir.
Diğer semptomları şunlardır:
- bulanık görme
- akıl karışıklığı
- dehidratasyon
- aşırı susuzluk
- yorgunluk
- açlık
- idrara sık çıkma
- yavaş iyileşen yaralar
Yüksek glikoz kan damarlarına ve sinirlerine zarar verebileceğinden, hiperglisemi hızlı yönetilmesi gereken ciddi bir durumdur. Tedavi edilmezse, yüksek kan şekeri vücudu, hücrelerin glikozu almasını sağlayan bir hormon olan insülinin etkilerine karşı dirençli hale getirebilir.
Glikoz hücrelere emilmezse vücut bunun yerine yağ yakar. Bu mekanizma vücudun enerji için yağ yakması sonucu ortaya çıkan atık yani keton birikimine sebep olabilir.
Keton birikimi diyabetik ketoasidoz denen ve komaya hatta ölüme götürebilen durumun oluşmasına sebep olabilir.
Bir birey diyetsel değişiklik ve ilaçlar yardımıyla hiperglisemiyi yönetebilir. Kan şekeri seviyesini kontrol altında tutmak diyabetteki baş ağrıları riskini azaltır.
Rahatlama
Asetaminofen ve ibuprofen dahil olmak üzere OTC ağrı kesiciler, kısa süreli baş ağrısının giderilmesine yardımcı olabilir.
Bir kişi, diyabetin böbrekler üzerindeki mevcut etkilerini değerlendirmek için önce bir doktorla konuşmalıdır, çünkü böbrek hasarı olan kişiler ibuprofen de dahil olmak üzere belirli ağrı kesicilerden kaçınmalıdır.
Diyabetin sebep olduğu baş ağrılarını durdurmak için kan glikoz seviyesini kontrol etmek ve etkili diyabet yönetimi sağlamak önemlidir. Bu ilacın dozunu ayarlamak, yaşam tarzı ya da diyetsel değişiklikleri içerebilir.
Diyabetli bir birey fiziksel aktivite, diyet ya da ilacında herhangi bir değişiklik yapmadan önce doktoruna danışmalıdır.
Hipoglisemi kaynaklı baş ağrısını tedavi etmek
Hipoglisemiye bağlı baş ağrısının tedavisinde ilk adım, düşük kan şekeri nedeniyle ağrının meydana geldiğini doğrulamaktır. Kan şekeri testi bu sorunu doğrulayabilir.
Kan şekeri testi yapmak, sabahları baş ağrısı ile uyanan diyabetli insanlar için özellikle önemlidir, çünkü gece hipoglisemisinin bir işareti olabilir.
ADA, kan şekeri düşük olan kişilerin kan şekerlerini ölçmeden 15 dakika önce 15 gram basit karbonhidrat veya glikoz tüketmelerini önerir.
Kan şekeri hedef aralığa döndüğünde, baş ağrısı ağrısı azalmalıdır.
Hiperglisemi kaynaklı baş ağrısını tedavi etmek
Egzersiz, yüksek kan şekerine bağlı baş ağrısını azaltmaya yardımcı olabilir.
Tip 1 diyabetli bir kişi keton seviyeleri hakkında endişe duyuyorsa, özellikle kan şekeri seviyeleri 240 mg/dl’ye ulaştığında, önce idrarlarını ketonlar açısından kontrol etmesi önemlidir.
İdrarlarında ketonları olan insanlar egzersiz yapmamalı ve derhal doktorlarına başvurmalıdır. Egzersiz, kan şekeri seviyesindeki yükselmede istenmeyen bir etkiye sahip olabilir.
Bir kişi ayrıca sağlıklı bir kiloyu koruyarak, besleyici ve dengeli bir diyet uygulayarak ve doğru ilaçları alarak hiperglisemiye bağlı baş ağrılarıyla başa çıkabilir.
Doktoru ne zaman görmeli
Baş ağrıları, tedavi edilmeden hayatı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilen yüksek veya düşük kan şekeri dönemlerini işaret edebilir. Bu nedenle sık sık baş ağrısı yaşayan diyabetli insanlar doktorlarına danışmalıdır.
Aşağıdakiler belirgin hale gelirse hemen bir doktora başvurmak hayati önem taşır:
- Baş ağrısı şiddetlidir ve günlük hayatı etkiler.
- Kan şekeri seviyeleri olması gereken aralığa geri dönmez.
- Baş ağrısı ile birlikte diğer ciddi veya kalıcı semptomlar gelişir.
Baş ağrısı tipleri
Uluslararası Baş Ağrısı Derneği’nin yayınladığı Uluslararası Baş Ağrısı Bozuklukları Sınıflamasına göre 150’den fazla baş ağrısı vardır.
Genel olarak, baş ağrıları birincil veya ikincil olarak sınıflandırılabilir:
- Birincil baş ağrıları: Bunlar diğer tıbbi durumlarla ilgili değildir. Birincil baş ağrılarına örnek olarak migren ve gerilim baş ağrıları verilebilir.
- İkincil baş ağrıları: Altta yatan tıbbi durumlar veya sağlık sorunları bu baş ağrılarına neden olur. Diyabetli insanların yaşayabileceği baş ağrısı tipini içerir.
İkincil baş ağrılarının sebeplerine şunlar örnek verilebilir:
- ateş
- yüksek tansiyon
- hormonal dalgalanmalar
- enfeksiyon
- sinir bozuklukları
- aşırı ilaç kullanımı
- stres
- inme
- travma
- tümör
Birincil veya ikincil baş ağrılarının ağrısı şiddet ve süreye göre değişebilir. Bazı insanlar sık sık baş ağrısı yaşayabilirken, diğerleri haftada birkaç gün baş ağrısı yaşayabilir.
Bir kişinin yaşadığı baş ağrısının türüne bağlı olarak diğer belirtiler ortaya çıkabilir. Örneğin, migren bulantıya, sese veya ışığa duyarlılığın artmasına neden olabilir.
Diyabet baş ağrıları orta ila şiddetli ağrı düzeylerine neden olma eğilimindedir. Şiddetli baş ağrısı, bir kişinin günlük hayatında normal işlevine devam etme yeteneğini önemli ölçüde etkileyen bir baş ağrısıdır.
Bakış açısı
Baş ağrısı her diyabetlide görülmez ve diyabet baş ağrısının tek sebebi değildir.
Diyabetini iyi yöneten ve kan şekeri seviyesini kontrol altında tutabilen bireylerde baş ağrısı daha az görülür. Hipoglisemi ve hiperglisemiden kaçınmak baş ağrısını ve diyabetin daha şiddetli semptomlarını geliştirme riskini düşürmek için en iyi yoldur.
Kan şekeri seviyesini optimumda tutmaya rağmen baş ağrıları şiddetli veya devam ediyorsa birey, doktorlarından daha fazla tavsiye almalıdır.