Obezite teşhisinde en önemli unsur, obezitenin hesaplanmasıdır. Boy ve kilo değerleri üzerinden yapılan bu test; vücut kitle indeksinin hesaplanmasını sağlamaktadır. Vücut kitle indeksi; kilo olarak ağırlığın boyun karesine bölünmesi ile elde edilmektedir. Vücut kitle indeksinin hesaplanmasında çıkan sonuç eğer otuz ve üzerinde ise obezite, kırk ve üzerinde ise morbid obezite olarak kabul edilmektedir.
Obezitenin Nedenleri Nelerdir?
Obezite; düzensiz ve dengesiz beslenme neticesinde meydana gelmektedir. Özellikle yetersiz fiziksel aktivite ile beraber hayati organların yağlanmasına yol açmaktadır. Uzun açlık sonrası, kontrolsüz yemek yemek ve karbonhidrat içerikleri besinlerin aşırı tüketilmesi obeziteye yol açmaktadır. Obezite ile beraber şeker hastalığı, tiroid hastalıkları, hormonal sorunlar ve yüksek tansiyon gibi oldukça ciddi sağlık sorunları meydana gelmektedir. Genetik yatkınlığın yanı sıra hayat alışkanlıkları da obeziteye yol açabilmektedir.
Obezite Testi ve Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Obezite hesaplaması için Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan sınıflandırma esas alınmaktadır. Vücut kitle indeksi hesapla yöntemi, obezite için teşhis testi olan bu yöntemde; Dünya Sağlık Örgütü referans aralığına göre 18,5-24.99 arası değerler “normal” olarak kabul edilmektedir. Eğer vücut kitle indeksi yirmi beş ve üzerinde ise, fazla kilolu, otuz ve üzerinde ise obez ve 40 üzerinde ise morbid obezite olarak kabul edilmektedir.
Vücut kitle indeksi hesaplamalarına göre:
18,5 kg/m2 altında olanlar: Zayıf
18,5-24,9 kg/m2: Normal kilolu
25-30 kg/m2: Fazla kilolu
30-35 kg/m2: Tip 1 obez
35-40 kg/m2: Tip 2 obez
40 kg/m2 ve üzerinde olanlar : Morbid obez (İleri derecede obez)
50 kg/m2 ve üzeri: Süper obez
60 kg/m2 ve üzeri: Süper süper obez
Vücut kitle indeksi hesaplamaların yanı sıra yağ oranı ve yağların nerede depolandığı gibi detaylar da dikkate alınmaktadır. Beden kitle indeksi ve bel çevresinin ölçümü haricinde, metabolizma hız ölçümü de önemli bir teşhis aracı olmaktadır. Erkeklerde bel çevresi 94 cm’yi geçerse obezite riskinden bahsedilmektedir. Eğer erkek bel çevresi 102 cm’yi geçerse yüksek risk olarak görülür. Bu oran kadınlarda ise 80 cm’yi geçerse risk grubunda kabul edilmektedir. Eğer bel oranı, 88 cm’yi geçerse yüksek risk olarak kabul edilir.
Vücut Kitle İndeksi Dışında Obezite Teşhisinde Nelere Dikkat Edilir?
Vücutta biriken yağlar, vücut için oldukça zararlı hormonlar üretmektedir. Özellikle bel çevresindeki yağlanmalar, ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Vücut kitle indeksi değerlerinin dışında bel çevresi önem teşkil eder. Yetişkin bir erkeğin vücut yağ oranı yüzde 12-18’i, kadınların ise yüzde 20-28 oranında olması gerekmektedir. Vücut yağ oranının erkeklerde yüzde 25; kadınlarda ise yüzde 30’un üzerine çıkması obezite ile sorununa yol açmaktadır.