Tıbbi Efsaneler: Obezite ile ilgili 5 yaygın efsane
Depresyon nedir?
Bireyin hayatın akışında( günlük hayatta) hüzün, mutluluk, sıkıntı, stres gibi duyguları yaşaması doğaldır. Örneğin, birey işi ile ilgili ya da ilişkileri ilgili zorlu bir süreçten geçiyorsa hüzünlü olabilir, uykusuzluk çekebilir, stres düzeyi artabilmektedir. Bu akış içerisinde belirtiler normal olarak kabul edilmektedir.
Depresyon durumunda ise bu normaliteden farklı olarak bireyin hayatında her hangi problem sayılabilecek olay olmamasına rağmen yaşadığı boşluk hissi”, “bunalım” ve “hüznün” devam etmesidir.
**Bireyi önceki dönemlerde severek yaptığı hiçbir aktivite bu dönemde mutlu etmemektedir
Enerji azlığı, huzursuzluk, halsizlik, aşırı ya da az uyku depresyon belirtileri arasında ilk sıralarda sayılmakla birlikte, bu belirtiler depresyonun türüne ve kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilmektedir.
Depresyonu önlemek için ne yenilmeli?
Depresyondaki kişi aşırı derecede umutsuz, mutsuz,yorgun ve sıkıntılıdır. Sürekli halde devam eden bir durgunluk hali kişiyi izlemektedir. Olaylara karşı kararsız ve herhangi bir ortama girme konusunda kişi isteksizdir. Geçmiş dönem tecrubeleri artık kişiye zevk vermemektedir. Gece uykuları azalmış ve beslenme düzenleri bozulmuştur. Günümüzde giderek daha çok kişinin yakalandığı depresyonun ortaya çıkışında genetik yatkınlık, felaketler gibi stresler, çevre gibi birçok faktör etkilidir.
Ancak beslenme şeklinin de önemi büyüktür. Omega 3 ihtiva eden balıkla beslenme depresyon riskini düşürür. Rafineri (işlenmiş) suni yağların ve beyaz şekerin aşırı tüketilmesi depresyonu kolaylaştırır. Düşük seviyede folik asit, B12 vitamini ve çinko almak depresyonu önlemede etkilidir. Bunların hepsi tam ekmekte mevcuttur.
Hangi gıdalar mutlu eder?
• Kan şekerini hızla yükselten beyaz şeker zararlıdır. Kişi başına düşen şeker tüketimi arttıkça depresyon ve ciddi ruhsal hastalıklarda da artış olmaktadır.
• Karbonhidratlar, moralimizi iyileştiren serotonininin salınımını uyardıklarından, bu gıdaları diyetimizden tamamen çıkarmak üzüntü ve keder haline sürükleyebilir. Çünkü karbonhidratlar vücudumuzda şekere dönüşürler ve şeker de yakıt olarak kullanılır. Ancak beyaz ekmek yersek, karbonhidratla birlikte lif alamıyoruz demektir. Sonuç olarak da ekmek hızlı bir şekilde kan şekerine dönüşür. Kan şekerindeki bu çok hızlı yükseliş ve düşüşler, daha sonra kişinin acıkmasına sebep olur. Yani kepeğinden ayrılmış beyaz un kötü gıdadır. Buğdayın olduğu gibi öğütülmesiyle elde edilen tam buğday ununun lif oranı yüksektir. Tam buğday unuyla karşılaştırıldığında beyaz un yüzde 41 oranında daha az folik asit, yüzde 41 daha az B12 vitamini, yüzde 52 daha az selenyum ve yüzde 75 daha az çinko ihtiva eder.
• Lifli tahıllarda, meyve sebzelerde bulunan tüm bu besinler ve antioksidanlar beyni korur, sinir sistemini normal işler hale getirir.
• Yapay yollarla hidrojenlenmiş yağlar (margarin gibi) kötüdür. Taze tereyağı, halis sızma zeytinyağı gibi doğal oluşumlu katı ve sıvı yağlar iyi gıdadır.
• Hamburger ve cips kötü gıdalardır.
• Mineraller, bazı amino asitler ve besleyici enzimler bakımından zengin olan meyve sebzeler gibi gerçek gıdalar vücuda vitamin ve mineral sağlarlar, ama aynı zamanda toksinleri (zehirli atıklar) kendilerine çeken ve yeniden emilmelerine ya da işleme sokulmaları¬na fırsat vermeden vücudumuzdan dışarı atan lifler içerirler. Meyve ve sebzeler bol tüketilmesi gereken gıdalardır.
• Balık, ihtiva ettiği omega 3 yağ asitleriyle oldukça besleyici ve beyin için elzem bir gıdadır, bunamaya karşı birebirdir.
• Fıstık, fındık, badem, ceviz gibi kuruyemişler, doymamış yağ, E vitamini, kalp dostu sterol bileşimleri barındırırlar ve antioksidan (gençleştirici) etkiye sahiptirler. Kuruyemişler kalp hastalıklarına yakalanma riskini azalttıkları gibi, yaşa bağlı zihinsel performanstaki düşüşü de önlerler.
• Yüksek kalorili kola ve gazozların hiç besin değeri yoktur. Üstelik yemekle birlikte tüketildiklerinde, beyinde tokluk hissini oluşturan normal mide-beyin iletişimini engelleyerek daha çok yemeye sebep olabilirler.
• Paket meyve suları da kötü gıdadır.
Uzm. Klinik Psikolog- Bariatrik Psikolog
Merve PEHLİVAN
Related posts
