Bariatrik cerrahi ameliyatı olmak isteyen hastalarda gözetilen bir takım özellikler vardır. Bu özellikler hastanın ameliyat sonrası davranışlarının nasıl olacağı konusunda ekibe bilgi kaynağı olur. Ajite bir hasta ameliyat sonrasında daha yüksek ağrılar çekecektir. Depresyondaki hasta normal bir hastadan daha fazla eklem ağrısı, yorgunluk ve halsizlik çekecektir. Somatizasyon bozukluğu olan hastalar vücutlarında dikiş yerlerinin daha şiddetli ağrıdığını hissedecektir. Fiziksel aktivitesi günlük yaşamda az olan hastalar düzenli kilo veremeyecek ve eklem ağrıları gece uykusuzluk yaşayacaklardır.
Bu sebep ile hastalar ameliyata alınmadan önce psikolojik değerlendirmede aşağıdaki 3 ana başlık üzerinde hasta ile çalışılması gerekmektedir. Aynı zamanda hastadan ayrıntılı geçmiş yaşantı bilgileri alınmalıdır.
PSİKOSOSYAL DEĞERLENDİRME
- Hastanın motivasyon durumu ve ameliyat olma nedeni
- Beslenme düzeninde davranışlarında yaşam tarzında ve fiziksel aktivite düzeyinde değişiklik yapmaya ne kadar hazır olduğu
- Programı uygulamaya ne kadar istekli olduğu
- Yiyeceklerle kurduğu duygusal bağlar
- Stres düzeyi ve baş etme mekanizmaları
- Operasyon sonrasında başarısızlık getirecek bireysel bariyerlerin tanımlanması
- Ağırlık kaybını sürdürmeye inancı
- Yaşamında olması beklenen değişiklikler
- Medeni durumu
- İş planı
- Sağlık güvencesi
- Ekonomik durumu
- Gerektiğinde fiziksel aktivite konusunda ve psikolojik yardım alma
- Yaşam tarzında köklü değişiklikler yapmaya yatkınlık
- Yaşamı boyunca vitamin-mineral suplemanı almaya razı olması
FİZKSEL AKTİVİTELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
- Fiziksel aktivite yapmayı engelleyen durumlar
- Bireyin şu andaki aktivite düzeyi
- Kilo almadan önce yapmaktan hoşlandığı aktiviteler
- Bilgisayar başında veya TV karşısında geçirdiği toplam zaman
- Gelecekte yapmak istediği aktiviteler
Uzm. Klinik Psikolog- Bariatrik Psikolog
Merve PEHLİVAN
Geriye kilo kazanımının mümkün olduğunun anlatılması
- Yaşam tarzı değişiklikleri ve temel ihtiyaçların karşılanması konusunda sorumluluk almanın önemi
- Günlük besin tüketim kaydı tutma tekniklerinin öğretilmesi
- Operasyon sonrasında besin hazırlama ve pişirme yönt. konusunda bilgi verme
- Gerçekçi hedeflerin belirlenmesi
- Fiziksel aktivitenin gerekliliği ve yararları
- Ağırlık kaybının doğru yöntemlerle izlenmesi
- Yeterli sıvı tüketimi Besinlere uygulanması gereken işlemler (süzme, blender, ezme), pişirme yöntemleri
- Ek vitamin-mineral protein kullanımı
- Öğün planlaması ve öğünler arası bekleme süreleri
- Karbonhidrat-yağ-protein dengesi
- Katı ve sıvı besinlerin birlikte tüketilmemesi ve besinlerin tolere edilebileceği zamanlar
- Besin seçiminin mantığı
Operasyon Sonrası Beslenme Takibi
- Besin seçiminin mantığını öğreterek hastanın sahip olduğu beslenme bilgilerini kullanıp besin toleransını artırmasını sağlamak
- Öğün planlama