Dumping Sendromu genellikle mide ameliyatlarından sonra ortaya çıkan bir bozukluktur. Sindirim sistemindeki fizyolojik yapıyı en az etkileyen obezite ameliyatı olan tüp mide operasyonu sonrası görülmez. Sleeve gastrektomi (tüp mide) operasyonu ardından Dumping Sendromu olmamasının en önemli sebebi, midenin çıkışında bulunan ve mideye safra kaçaklarını engelleyen pilor ismi verilen kasın muhafaza edilmesi, midenin uzun boşaltım kanalının ortadan kaldırılmadan korunmasıdır. Ancak gastrik bypass operasyonlarından sonra her hastada olmamakla birlikte ortalama her üç hastadan birinde ‘’ Hızlı Gastrik Boşalım’’ olarak da adlandırılan “ Dumping Dendromu ” görülebilir. İnce barsağın alt kesimleri ( jejunum ) mideden gelen sindirilmemiş gıdalarla hızlı bir şekilde karşılaştığında oluşur.
Midenin hızlı boşalması erken ve geç Dumping olarak iki şekilde gerçekleşir. Erken Dumping öğün sırasında veya hemen ardından meydana gelir. İnce bağırsak, aldığı kalorileri yeterince hızlı absorbe edemediğinden, karın ağrısı, kramplar, geğirme, halsizlik, esneme, hafif sersemlik, terleme, titreme, şişkinlik, ishal, şiddetli kusma, iştahsızlık ve kendini kötü hissetme baş dönmesi, tansiyon düşüşü, kalp çarpıntısı, bulantı, terleme gibi şikayetler ortaya çıkar. Bu şikayetler özellikle karbonhidrat içeren yiyeceklerin fazla miktarda tüketilmesinden sonra kan seviyesinin geçici olarak hızla yükselmesine ve kısa bir süre sonrasında tekrar düşmesine sebebiyet verir. Sır üstü uzanılıp, dinlenildiğinde belirtiler hafifleyecektir. Bu durum kan şekerindeki yükselişe göre yarım ile bir saate düzelir.
Aksine, geç Dumping tipik olarak yemekten 1-3 saat sonra ortaya çıkar.Geç Dumping belirtileri halsizlik, baş dönmesi ve bitkinliktir.
Dumping Sendromunun Beslenme Tedavisi
Hızlı gastrik boşalmadan muzdarip hastalar yanlış yeme alışkanlıklarını düzelterek bu durumu kontrol altına alabilir.
- Beyaz undan yapılmış, şekerli, nişastalı, yüksek kalorili basit karbonhidrat içeren(çikolata, kurabiye, dondurma, pasta, vb.) ve yüksek glisemik indeksli gıdalardan kaçınılmalı,
- Öğünlerde ki yüksek kalori alımını kısıtlamak için gün boyu az miktarda ve çok sayıda öğünle beslenilmeli,
- Dengesiz karbonhidrat alımını engellemek için karbonhidrat içeriğine sahip besinler protein ve yağ grubuyla birlikte tüketilmelidir. (örneğin; meyve+yoğurt, meyve+ kuruyemişler gibi)
- Posa içeriği yüksek gıdalarla beslenerek karbonhidratların sindirimi yavaşlatılmalı,
- Proteinden zengin beslenilmeli,
- Gıdalarla birlikte sıvı tüketilmemeli,
- Son olarak da, gıdaların çok iyi çiğnendiğinden emin olunmalıdır.
Dumping sendromu büyük bir sağlık riski yaratmaz. Ancak, hastaların çok hızlı, fazla miktarlarda, şekerli ve yanlış beslendiklerinin göstergesidir. Bariatrik cerrahi sonrasında proteinden zengin beslenme Dumping Sendromu yaşanmasına da engel olacaktır. Hastalar belirtilerle sık karşılaştığı durumda doktoru ve beslenme uzmanıyla irtibat halinde olmalıdır.
Diyetisyen Hüsniye Rakipoğlu Odabaş